Αγορές «Χωρίς Μεσάζοντες»

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 382,  17/11/2017

Ένα εγχείρημα που ανοίγει δρόμους

του Παύλου Δερμενάκη

Ψηφίστηκε στις 8/11 στη Βουλή ο νέος νόμος για το υπαίθριο εμπόριο. Στον νόμο αυτό ένα από τα βασικά του άρθρα, το 37, αφορά τις αγορές «χωρίς μεσάζοντες».

Οι αγορές «χωρίς μεσάζοντες» ξεκίνησαν από πρωτοβουλίες πολιτών το 2011 και έφεραν σε επαφή απ΄ ευθείας τους παραγωγούς με τους καταναλωτές, χωρίς τη διαμεσολάβηση μεσαζόντων. Αυτές οι κοινωνικές πρωτοβουλίες πήραν γρήγορα μεγάλες διαστάσεις, σε πανελλαδικό επίπεδο, και διαμόρφωσαν ένα κίνημα και ένα νέο μοντέλο απ’ ευθείας συναλλαγών των πολιτών με τους παραγωγούς.

Το κίνημα «χωρίς μεσάζοντες» δημιουργούσε ρωγμές στην μονοπώληση της διάθεσης αγροτικών προϊόντων από το κύκλωμα χονδρέμπορων και μεσαζόντων και συμπίεσε τα προνόμια των μεγάλων καταστημάτων λιανικής διάθεσης που ελέγχουν την διάθεση των ειδών διατροφής. Και οι δύο αποτελούν τους βασικούς μηχανισμούς της τεράστιας ψαλίδας που υπάρχει ανάμεσα στην τιμή που παίρνουν οι παραγωγοί για τα προϊόντα τους και στη τιμή που πληρώνουν οι καταναλωτές στην πόλη. Η μεγάλη κλίμακα του εγχειρήματος και το αγκάλιασμα του από τους κατοίκους της πόλης διαμόρφωνε όρους σημαντικών τροποποιήσεων του συστήματος διακίνησης και διάθεσης τροφίμων. Αν γινόταν δυνατό να συνδεθεί με ένα αντίστοιχο κίνημα συνεταιρισμένων παραγωγών και να συνδυαζόταν με ένα συστηματικό σχέδιο μεταποίησης και συσκευασίας αγροτικών προϊόντων, θα καθιστούσε δυνατή την αξιοποίηση από τους ίδιους τους παραγωγούς της προστιθέμενης αξίας της παραγωγής και θα μετασχημάτιζε ουσιαστικά το σύστημα παραγωγής και εμπορίας της αγροτικής παραγωγής.

Ορατά οφέλη

Ήδη τα οικονομικά οφέλη, παρά τις ελλείψεις τους, από την δραστηριότητα των αγορών «χωρίς μεσάζοντες» είναι ορατά. Οι παραγωγοί πωλούν τα προϊόντα τους σε λογικές τιμές, σαφώς υψηλότερες από εκείνες που θα έπαιρναν αν τα έδιναν στους μεσάζοντες και εισπράττουν τα χρήματά τους άμεσα, με την παράδοση των προϊόντων και όχι με 6-8μηνες επιταγές που τους πληρώνουν οι μεσάζοντες και τα σούπερ- μάρκετ .

Βασικά κοινωνικά χαρακτηριστικά αυτών των αγορών είναι η ανιδιοτελής συμμετοχή εθελοντών πολιτών στην οργάνωση, την προετοιμασία και την λειτουργία τους, αλλά και ο χαρακτήρας τους ως μηχανισμού κοινωνικής αντίστασης και αλληλεγγύης. Οι παραγωγοί με την μορφή της δωρεάν διάθεσης των προϊόντων τους επιστρέφουν ένα μέρος από το οικονομικό τους όφελος, ανάλογα με τις πωλήσεις τους, στην κοινωνική συλλογικότητα που οργανώνει τη συγκεκριμένη αγορά. Αυτή με τη σειρά της τα διαθέτει δωρεάν σε αυτούς που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τα αγοράσουν. Χιλιάδες είναι οι οικογένειες που μέσα από αυτές τις δράσεις κοινωνικής αλληλεγγύης βρίσκουν ένα επιπλέον στήριγμα στην κρίση.

Έτσι, το κίνημα «χωρίς μεσάζοντες» με την ανάπτυξή του έκανε στο δικό του χώρο πράξη ένα σύνθημα της πρώτης μνημονιακής περιόδου: «Κανένας μόνος του στην κρίση».

Η επιτυχία του κινήματος είχε σαν άμεσες συνέπειες: α) την καθιέρωση εκπτώσεων από τις αλυσίδες σούπερ-μάρκετ σε επιλεγμένα είδη. Μια αναδρομή προς τα πίσω θα μας δείξει ότι πρώτα ξεκίνησαν οι χωρίς μεσάζοντες που αφαίρεσαν πελατεία από τα σούπερ-μάρκετ και μετά αυτά ξεκίνησαν τις προσφορές. β) βρέθηκαν «καλοθελητές» που προσπάθησαν να φέρουν την κατάσταση να εξυπηρετεί τους σκοπούς τους. Ανάμεσα σε αυτούς κάποιοι παράγοντες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που σκέφτηκαν ότι αυτές οι αγορές, αν τις ελέγχουν, αποτελούν ένα πολύ καλό ψηφοθηρικό εργαλείο. Χαρακτηριστικότερη τέτοια περίπτωση, όχι μοναδική, ο δήμαρχος Αμαρουσίου Αττικής και πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Πατούλης. Απαγορεύει στις συλλογικότητες των πολιτών την οργάνωση τέτοιων αγορών για να τις κάνει ο Δήμος, αποσκοπώντας στα ψηφοθηρικά οφέλη και στον περιορισμό της κοινωνικής δράσης.

Σε αντίθεση με τα μεγάλα συμφέροντα

Η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου για να αντιμετωπίσει την εξάπλωση του κινήματος ψήφισε νόμο που απαγόρευε την οργάνωση τέτοιων αγορών και επέβαλε εξοντωτικά πρόστιμα στους παραγωγούς. Εκατοντάδες διανομές δεν πραγματοποιήθηκαν σε όλη τη χώρα καθώς οι καταγγελίες στις κατά τόπους αρμόδιες αρχές λειτουργούσαν αποτρεπτικά στην πραγματοποίηση τους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, που συμμετείχε ενεργά στο κίνημα «χωρίς μεσάζοντες» όσο ήταν αντιπολίτευση, υποσχέθηκε, μεταξύ άλλων, την κατάργηση του νόμου Σαμαρά και τη θέσπιση νόμου για τις κοινωνικές πρωτοβουλίες αλληλεγγύης «χωρίς μεσάζοντες».

Μετά από πολλές διαβουλεύσεις τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση έκανε και εδώ την κωλοτούμπα. Ψήφισε έναν νόμο που δεν έχει κανένα στοιχείο από τον κοινωνικό χαρακτήρα που είχαν μέχρι τώρα οι σχετικές αγορές.

Ο νέος νόμος που πλασάρεται ως «αγορές χωρίς μεσάζοντες» απέχει «όσο η μέρα με τη νύχτα» τόσο από τα αιτήματα του κινήματος, όσο και από τις επεξεργασίες του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ (μέσω της Οργάνωσης «Αλληλεγγύη για Όλους»).

Σύμφωνα με τον νόμο, πλέον, η όλη αρμοδιότητα περνά στους Δήμους και τις Περιφέρειες. Σε κάθε Δήμο μπορεί να υπάρχει μία μόνο δράση το μήνα από φορέα που έχει νομική προσωπικότητα και υπό την έγκριση του Δήμου. Άρα η αυτό-οργάνωση των πολιτών πήγε στις «καλένδες».

Όπως αναφέρει σε ψήφισμά της η 6η Πανελλαδική Συνάντηση «Χωρίς Μεσάζοντες», οι αγορές που θεσμοθέτησε η κυβέρνηση:

– Είναι «αγορές καταναλωτών» ερήμην των καταναλωτών με πολλούς περιορισμούς. Ορίζεται μια νέα διαδικασία μόνο για να κακοποιηθεί.

– Δεν έχουν καμία σχέση με τις κινηματικές δράσεις «Χωρίς Μεσάζοντες» οι οποίες βασίστηκαν στον εθελοντισμό, στην αλληλεγγύη και στην αμοιβαία σχέση – εμπιστοσύνης που αναπτύχθηκε μεταξύ καταναλωτών και παραγωγών.

– Δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα «σύγχρονο» όπλο στα χέρια όσων, δια του νόμου πλέον, θέλουν να ελέγχουν και να διαλύουν τις αυτοοργανωμένες δράσεις πολιτών.

– Οδηγούν σε τεράστια άχρηστη γραφειοκρατία και ανάπτυξη πελατειακού και διεφθαρμένου κράτους σε δήμους και περιφέρειες με ότι κακό αυτό συνεπάγεται.

Έτσι για μία ακόμα φορά ο ΣΥΡΙΖΑ μας έδειξε το πραγματικό του πρόσωπο ως μία συστημική δύναμη, αναπόσπαστο τμήμα του σάπιου πολιτικού συστήματος. Η κωλοτούμπα του στο θέμα του κινήματος «χωρίς μεσάζοντες» έχει ιδιαίτερη σημειολογικά σημασία. Εδώ δεν μπορούν όπως συνηθίζουν να πουν «υλοποιούμε μια πολιτική που δεν την πιστεύουμε αλλά μας την επιβάλλουν οι δανειστές». Εδώ υλοποιούν, με ελεύθερη βούληση, την πολιτική που πιστεύουν και θέλουν, την κατάργηση της κοινωνικής πρωτοβουλίας των πολιτών και την παράδοση των συγκεκριμένων αγορών στα συμφέροντα και στη διαπλοκή. Αυτή είναι η πολιτική τους, όχι μόνο στους «χωρίς μεσάζοντες» αλλά και γενικότερα. Μόνο που εδώ δεν έχουν τον «φερετζέ» (μας το επιβάλλουν οι δανειστές) για να κρυφτούν και δείχνουν το πραγματικό τους αντιλαϊκό πρόσωπο.

Πηγή:  Αγορές «Χωρίς Μεσάζοντες» | Δρόμος της Αριστεράς

Οι «δίκαιοι» πλειστηριασμοί γίνονται πράξη από τα "Κανίς" των δανειστών

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 381,  11/11/2017

Δημεύτηκε σπίτι ανέργου από το Δημόσιο για οφειλή 4.500 ευρώ

του Πέτρου Αβραμίδη

Το «είναι δίκαιο, θα γίνει» αποτελεί ένα σλόγκαν της κυβέρνησης για να αποδείξει την κοινωνική της ευαισθησία. Στην παρούσα περίοδο, αποκορύφωμα αυτής της λογικής, της δήθεν κοινωνικής ευαισθησίας, αποτελεί το νέο κοινωνικό μέρισμα. Όμως, η πραγματικότητα για τα λαϊκά στρώματα, όσον αφορά στον τρόπο που τους αντιμετωπίζει με τα έργα της η κυβέρνηση, είναι πολύ οδυνηρή ακόμα και όταν παίρνουν αυτό το μέρισμα ή το μηνιαίο κοινωνικό βοήθημα ή οτιδήποτε άλλο σχετικό «δίνει» η «ευαίσθητη κοινωνικά» κυβέρνηση.

Ας πάμε από τα λόγια στα έργα και ας δούμε τα παραπάνω στη στυγνή εφαρμογή τους στα λαϊκά στρώματα. Η περίπτωση που αναφέρουμε παρακάτω είναι μία από τις χιλιάδες που συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό καθώς καθημερινά η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με τον κρατικό μηχανισμό προχωρά σε κάθε μορφής κατασχέσεις. Είναι ενδεικτικό ότι κάθε μέρα οι ΔΟΥ σε όλη τη χώρα προχωρούν, κατά μέσο όρο, σε 1.000 κατασχέσεις ποσών από λογαριασμούς σε τράπεζες ή σε κατασχέσεις σπιτιών. Η κυβερνητική προπαγάνδα, και η αντίστοιχη των τραπεζών για τα δάνεια, μιλούν για στρατηγικούς κακοπληρωτές και προσπαθούν να πείσουν ότι προχωρούν σε κατασχέσεις εχόντων που αρνούνται να πληρώσουν. Όμως, πέρα από τη βιτρίνα που αφορά τις λίγες περιπτώσεις εκποίησης περιουσιακών στοιχείων της ελίτ, όπως το θέμα των ημερών με το «παλάτι του Δαφέρμου», εκεί που γίνονται οι κατασχέσεις και δημιουργούν πόνο, δάκρυα και απόγνωση είναι στα λαϊκά στρώματα που χάνουν «ότι έχουν και δεν έχουν» από την «κοινωνική ευαισθησία» και την «ταξική μεροληψία» της κυβέρνησης.

Ο ορισμός της δήμευσης λαϊκής περιουσίας

Η περίπτωση που αναφέρουμε αφορά άνεργο από την αρχή σχεδόν της κρίσης (2011), ηλικίας σήμερα 66 ετών, με «ιδιόκτητο» σπίτι 69 τ.μ. σε λαϊκή συνοικία που αγοράστηκε το 2000 και το χρωστά στην τράπεζα. Χωρίς κανένα εισόδημα εδώ και χρόνια, επιβιώνει με τη βοήθεια τρίτων, μεταξύ των οποίων και τα κοινωνικά κινήματα στα οποία συμμετέχει και από ό,τι παίρνει από τα εκάστοτε βοηθήματα της πολιτείας. Για όλο το 2016 είχε μηδενικό εισόδημα και σήμερα συντηρείται «επίσημα» με το κοινωνικό βοήθημα των 300 ευρώ μηνιαία. Όπως είναι φυσικό δεν έχει καμία δυνατότητα να πληρώσει τις δόσεις του δανείου και τον μνημονιακό φόρο για το σπίτι (αρχικά ΕΕΤΗΔΕ, σήμερα ΕΝΦΙΑ). Έτσι σωρευτικά ο ΕΝΦΙΑ με τους τόκους και τον φόρο εισοδήματος του τελευταίου έτους που εργάστηκε έφτασε, με τα μαγικά που ξέρουν οι κυβερνήσεις, το ποσό των 4.500 ευρώ. Συνεπώς ο απρόσωπος κρατικός μηχανισμός, εκτελώντας τις εντολές της «κοινωνικά ευαίσθητης» κυβέρνησης προχώρησε στην κατάσχεση της μοναδικής κατοικίας του.

Εδώ οφείλουμε να σημειώσουμε και την ειδικότερη ποιότητα της «κοινωνικής ευαισθησίας» της κυβέρνησης απέναντι σε αυτήν αλλά και σε κάθε αντίστοιχη περίπτωση. Στοιχείο πρώτο: για χρέος 4.500 ευρώ κατάσχεση της μοναδικής κατοικίας του ανέργου, την οποία η ΔΟΥ εκτιμά σε 90.000 ευρώ και η αντικειμενική είναι 70.000. Στοιχείο δεύτερο: η κατάσχεση όχι του άλλου ακινήτου το οποίο διαθέτει ο άνεργος (50% συμμετοχή σε κατάστημα στην επαρχία) αλλά της μοναδικής του κατοικίας.

Συνεπώς, το επίσημο κράτος μέσω των διαχρονικών του κυβερνήσεων: 1) διαμόρφωσε κακές οικονομικές συνθήκες με αποτέλεσμα ο συγκεκριμένος εργαζόμενος (όπως και εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι) να είναι άνεργος και χωρίς εισόδημα τα τελευταία 7 χρόνια, 2) του επέβαλε μια σειρά από νέους φόρους τους οποίους φυσικά και δεν μπορούσε να πληρώσει και 3) έρχεται τώρα η «Αριστερή» κυβέρνηση με την «κοινωνική ευαισθησία» και του κατάσχει το σπίτι γιατί δεν μπορεί να πληρώσει τους φόρους που του επέβαλε, επειδή η ίδια τον έχει οδηγήσει στην ανεργία. Και μια σημείωση: ο συγκεκριμένος πολίτης δεν είναι απλά ένας ανώνυμος μέσα στο πλήθος. Είναι ένας από τους λίγους που υπερασπίστηκε με το όπλο του την Κύπρο στην Τούρκικη εισβολή του 1974. Συνεπώς η «πατρίδα», μέσω των εθελόδουλων «κυβερνήσεων», στην παρούσα περίοδο τον «τίμησε» έμπρακτα για τις υπηρεσίες του προς αυτήν.

Η περίπτωση αυτή είναι μία από τις χιλιάδες που αντίστοιχα συμβαίνουν καθημερινά στη διπλανή μας πόρτα. Οι κατασχέσεις, από κυβέρνηση και τράπεζες, είναι στην ημερήσια διάταξη για τους πλέον φτωχούς από τα λαϊκά στρώματα. Η κυβέρνηση προχωρά στην εξόντωσή τους, με τις κάθε λογής κατασχέσεις, για να μπορέσει να δείξει «πλεόνασμα» από τους στόχους των δανειστών, για να το μοιράσει στη συνέχεια στα θύματά της δείχνοντας την «κοινωνική της ευαισθησία» και ότι «δεν είναι σαν τους άλλους». Εφαρμόζει δηλαδή με απόλυτη ακρίβεια την λαϊκή παροιμία «να σε κάψω Γιάννη, να σ’ αλείψω λάδι».

Πηγή: Οι «δίκαιοι» πλειστηριασμοί γίνονται πράξη | Δρόμος της Αριστεράς

Τα κανίς των δανειστών

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 381,  11/11/2017

του Παύλου Δερμενάκη

«Η τρίτη αξιολόγηση θα κλείσει χωρίς κανένα πρόσθετο μέτρο», είπε στις 8/11, ο πρωθυπουργός Πινόκιο. Μόλις πέντε ώρες μετά, η κυβέρνησή Τσίπρα, ανακοίνωσε το πρώτο νέο μέτρο σύμφωνα με τις απαιτήσεις των δανειστών. Όποιος παρεμποδίζει τους πλειστηριασμούς θα συλλαμβάνεται άμεσα και θα του απαγγέλλονται κατηγορίες, χωρίς να χρειάζεται ο συμβολαιογράφος ή η ενδιαφερόμενη τράπεζα να υποβάλει μήνυση για να του ασκηθεί ποινική δίωξη.

Ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ, που έγιναν κυβέρνηση υποσχόμενοι σεισάχθεια από τα δάνεια και τον τερματισμό των πλειστηριασμών της λαϊκής περιουσίας, αυτοί που μέχρι να γίνουν κυβέρνηση πρωτοστατούσαν στις κινητοποιήσεις στα ειρηνοδικεία ενάντια στους πλειστηριασμούς, σήμερα «εξαργυρώνουν» την εμπιστοσύνη του κόσμου με την άμεση ποινικοποίηση των κινητοποιήσεων ενάντια στους πλειστηριασμούς.

«Οι πλειστηριασμοί πρέπει να προχωρήσουν» για να μην έχουν σοβαρό πρόβλημα οι τράπεζες, μας λέει ο υπουργός-κανίς των δανειστών κ. Τσακαλώτος. Αυτός που δηλώνει ταξικά μεροληπτικός υπέρ της εργατικής τάξης, αλλά ότι του ζητήσουν οι δανειστές το αποδέχεται και το υπογράφει. Υπογράφει τα πάντα αγνοώντας τον πόνο που δημιουργεί στα λαϊκά στρώματα. Είναι ο εφευρέτης υπουργός των νέων φόρων για τον λαό, όπως τον αποκαλούν τα φερέφωνα των δανειστών, ο χασάπης των συντάξεων, ο κωλοτούμπας που θα υπέβαλε την παραίτησή του αν το αφορολόγητο έπεφτε κάτω από τις 9.000 ευρώ, αλλά έβαλε την υπογραφάρα του να πάει αρχικά στα 8.600 και από το 2020 στα 5.600 ευρώ αρκεί να παραμένει υπουργός-κανίς, υπό τις εντολές του κάθε Σόϊμπλε.

Τους έπιασε ξανά ο πόνος για τις τράπεζες και μας ξανασερβίρουν το ίδιο παραμύθι. Και το λένε την ίδια ώρα που ο Ντάϊσελμπλουμ δηλώνει στο ευρωκοινοβούλιο «Χρησιμοποιήσαμε τα χρήματα των φορολογουμένων, κατά τη γνώμη μου, με λάθος τρόπο, για να σώσουμε τις τράπεζες. Όσοι λένε πως όλα έγιναν για τις τράπεζες, έχουν δίκιο».

Όμως για τον ΣΥΡΙΖΑ σήμερα η δήμευση και ο πλειστηριασμός της λαϊκής περιουσίας είναι δευτερεύον θέμα, αρκεί να το χειριστούν σωστά επικοινωνιακά. «Η κυβέρνηση θα λάβει όλα τα μέτρα, ώστε να μην κρύβονται αυτοί οι στρατηγικοί κακοπληρωτές πίσω από επιθέσεις κατά συμβολαιογράφων». Ανακάλυψαν κάπως αργά τους στρατηγικούς κακοπληρωτές που σταματούν τους πλειστηριασμούς. Προφανώς οι βουλευτές τους πριν γίνουν κυβέρνηση και ο γνωστότατος τότε στα ειρηνοδικεία ανά την Ελλάδα, βουλευτής-κανίς σήμερα των ΑΝΕΛ, Παπαχριστόπουλος ήταν στρατηγικοί κακοπληρωτές, γι’ αυτό σταματούσαν τότε τους πλειστηριασμούς. Φυσικά, για όλους αυτούς υπουργούς, βουλευτές και μεγαλοστελέχη, αλλά και για όσους τους ακολουθούν τυφλά, ο πολιτικός και ηθικός κατήφορος, ο αυτοεξευτελισμός, η προσωπική απαξίωση δεν έχουν τέλος αρκεί να υπηρετούν την προσωπική τους καρέκλα…

Και δυστυχώς, εμείς καθόμαστε συνολικά ως κοινωνία και παρακολουθούμε αυτό το σάπιο πολιτικό σύστημα, και δεν παίρνουμε «το βούρδουλα» να αναποδογυρίσουμε όλα αυτά τα «τραπεζάκια» για να αλλάξει η κατάσταση…

Πηγή:  Τα κανίς των δανειστών | του Παύλου Δερμενάκη | Δρόμος της Αριστεράς

Τα αντιλαϊκά μέτρα είναι οι πράξεις της κυβέρνησης

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 380,  4/11/2017

Η επικοινωνιακή πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ σκοντάφτει στην σκληρή πραγματικότητα

του Πέτρου Αβραμίδη

«Είναι δίκαιο, θα γίνει πράξη» διαμηνύει ο πρωθυπουργός, αλλά και όλα τα επιτελεία κυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ, σε μια ακόμα επικοινωνιακού χαρακτήρα προσπάθεια να δείξουν το φιλολαϊκό τους πρόσωπο, για να τσιμπήσουν κάποιο καλύτερο ποσοστό στις δημοσκοπήσεις. Μας ταΐζουν κουτόχορτο θεωρώντας ότι ξεχνούμε ως λαός τα τόσα «δίκαια» που έχουν κάνει σε βάρος μας όλη την περίοδο της διακυβέρνησής τους.

Προσπαθούν, με επικοινωνιακά τερτίπια, να ξεπλυθούν από τη συνολικά ένοχη, άκρως αντιλαϊκή πολιτική τους. Την πολιτική που παίρνει πολλά από τους πολλούς και αφήνει στο απυρόβλητο τους λίγους έχοντες και κατέχοντες. Από αυτά που παίρνουν από τα πλατιά λαϊκά στρώματα «μοιράζουν» ένα «ξεροκόμματο» στους πλέον εξαθλιωμένους, από τη δική τους πολιτική, για να έχουν να λένε περί «κοινωνικής δικαιοσύνης» και ότι «εμείς δεν είμαστε σαν τους άλλους»… ξεχνώντας ότι και οι άλλοι τα ίδια έκαναν. Είναι γνωστό, γιατί δεν έχουμε μνήμη χρυσόψαρου, ότι «εφευρέτης» του «κοινωνικού μερίσματος» ήταν ο Σαμαράς, ο οποίος εννέα μήνες μετά τη διανομή του τιμωρήθηκε με την ψήφο του λαού για τα έργα του. Είναι γνωστή, επίσης, η άποψη Τσίπρα τότε (Απρίλιος 2014). Ας θυμηθούμε πως κατακεραύνωνε το τότε κοινωνικό μέρισμα: «Από τη μία να αρπάζουν το ψωμί από το τραπέζι εκατομμυρίων ανθρώπων. Και από την άλλη να τους πετούν κάποια ψίχουλα, για να εξαγοράσουν όπως φαντάζονται τη στήριξή τους στην ίδια πολιτική που τους έκλεψε το ψωμί κι έχει σκοπό να τους κλέψει και το τραπέζι και τις καρέκλες και το σπίτι. Πρόκειται για μια πράξη βαθιά ανήθικη, που δείχνει τον φόβο τους μπροστά στις κάλπες. Αλλά και για μια πράξη που δείχνει, όχι μόνο πόσο περιφρονούν τον ελληνικό λαό, αλλά και πόσο υποτιμούν την αξιοπρέπεια και την οργή του». Όλα αυτά επιστρέφονται σήμερα στον Τσίπρα και τους λοιπούς που «έχουν πέσει με τα μούτρα» στο παιγνίδι της εξουσίας ξεπουλώντας και ξεχνώντας τα πάντα.

Ας δούμε όμως, ενδεικτικά, μια σειρά από «δίκαια» μέτρα και πολιτικές, που εφαρμόζει σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων η εθελόδουλη κυβέρνηση, για να αξιολογήσουμε την κοινωνική τους ευαισθησία και την κοινωνική τους δικαιοσύνη.

Μείωση κοινωνικών δαπανών

– Κατάργησε το ΕΚΑΣ από τις συντάξεις, που το έπαιρναν οι πλέον χαμηλοσυνταξιούχοι. Το τελευταίο του τμήμα καταργείται με τον προϋπολογισμό του 2018 που το προσχέδιό του συζητείται αυτές τις ημέρες.

– Οι πλέον ευαίσθητες κοινωνικά δαπάνες, (για ασφάλιση, περίθαλψη, κοινωνική πρόνοια και απασχόληση) έχουν μειωθεί στην περίοδο 2015-2017 σχεδόν κατά 6 δισ. ευρώ έναντι της αντίστοιχης προηγούμενης τριετίας και φυσικά οι περικοπές συνεχίζονται και για το 2018.

– Για το 2018 προβλέπονται, μεταξύ άλλων, η μείωση κατά 50% του επιδόματος θέρμανσης στις φτωχές οικογένειες, καθώς και η κατάργηση («εξορθολογισμό» την ονομάζουν) μιας σειράς επιδομάτων αλληλεγγύης (απροστάτευτων τέκνων, ανεργίας για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, φτώχειας λόγω φυσικών καταστροφών, κ.ά.).

– Με τον νόμο «Κατρούγκαλου» «νομιμοποίησαν» τις αντισυνταγματικές περικοπές των προγενέστερων μνημονιακών νόμων, σύμφωνα με απόφαση του Συμβουλίου της Επικράτειας. Παράλληλα προχώρησαν σε νέες μειώσεις, μετατρέποντας τις συντάξεις για εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους σε φιλοδώρημα.

Αύξηση φορολογίας

– Οι αυξήσεις των φόρων έφτασαν σε εξωφρενικά επίπεδα. Από 44,4 δισ. ευρώ το 2014 προβλέπονται σε 48,4 δισ. το 2018. Όλη η αύξηση (16,8%) προέρχεται από τους πλέον αντιλαϊκούς φόρους, τους έμμεσους, με τους οποίους επιβαρύνονται όλο και περισσότερο τα πλέον φτωχά στρώματα.

– Το ύψος αφορολόγητου που έλεγαν ότι θα το πήγαιναν από 9.000 ευρώ το 2015 σε 12.000 τελικά το μείωσαν σύμφωνα με τη ΣΥΡΙΖΑϊκη λογική κοινωνικής δικαιοσύνης σε 8.600 ευρώ το 2017 και έχουν ψηφίσει να φτάσει στα 5.600 ευρώ από το 2020.

– Για το 2018 προβλέπεται η κατάργηση της φορολογικής έκπτωσης 1,5% για μισθωτούς & συνταξιούχους καθώς και η κατάργηση της έκπτωσης φόρου 10% για δαπάνες υγείας.

Απασχόληση, ανεργία, αμοιβές εργασίας

– Η καταγραφόμενη ανεργία μειώνεται μέσω της διαδικασίας μοιράσματος μιας θέσης πλήρους απασχόλησης σε δύο, ή και περισσότερους, «απασχολήσιμους». Σταδιακά η μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση αυξάνεται υπέρμετρα, στην περίοδο της παρούσας κυβέρνησης, σε βάρος της πλήρους απασχόλησης. Την περίοδο Ιούλιος 2014 – Ιούλιος 2016 ο ρυθμός αύξησης των μερικώς απασχολούμενων ήταν τριπλάσιος (20,6%) έναντι του ρυθμού αύξησης των πλήρως απασχολούμενων (7,4%).

– Οι αποδοχές των εργαζόμενων μειώνονται δραστικά, εκτός των άμεσων μέτρων μείωσης και της αυξημένης φορολογίας, και μέσω της ένταξης τους σε σχήματα αμοιβών μερικής απασχόλησης.

– Τον Ιανουάριο του 2017, 554.679 εργαζόμενοι αμείβονταν (ζούσαν;) με 395 ευρώ μικτά τον μήνα

– Ο μέσος μισθός των μερικώς απασχολούμενων από 448 ευρώ που ήταν τον Ιούλιο του 2014 έπεσε σε 396 τον Ιούλιο του 2016. Μείωση κατά 52 ευρώ ή 11,6%, στην εποχή της κυβέρνησης της «Αριστεράς».

– Την ίδια περίοδο ο μέσος μισθός των πλήρως απασχολουμένων μειώθηκε κατά 4,4%.

Ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας

– Το πλιάτσικο στη δημόσια περιουσία, που πλήρωσε ο λαός με στερήσεις και θυσίες δεκαετιών, είναι μία από τις αιχμές της κοινωνικής δικαιοσύνης και της δίκαιης ανάπτυξης Τσίπρα.

– Ο ΟΣΕ για τον οποίο είχε διαμαρτυρηθεί ότι τα 300 εκ. ευρώ ήταν λίγα, όταν ξεκίνησε να τον πουλήσει ο Σαμαράς, τώρα πουλήθηκε μόλις 50 εκ. ! Και σαν να μη φτάνει αυτό ετοιμάζονται να δώσουν επιδότηση 24 εκ. για τις ζημιές στο συγκοινωνιακό έργο του ΟΣΕ το 2016 λόγω των κινητοποιήσεων των προσφύγων στην Ειδομένη.

– Τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια τα παρέδωσαν στη Fraport και παράλληλα τη χρηματοδότησαν, από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, για να εξοφλήσει το μεγαλύτερο τμήμα του τελικού τιμήματος. Ο νέος ιδιοκτήτης ξεκίνησε με διπλασιασμό των τιμολογίων και μείωση του προσωπικού ασφαλείας κατά 50%.

– Το Ελληνικό παραδόθηκε σε εξευτελιστική τιμή στον Λάτση και τώρα τρέχουν να του ικανοποιήσουν κάθε αίτημα προκειμένου να κερδοσκοπήσει χωρίς να βρίσκει εμπόδια σε οτιδήποτε προβλέπει η νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος και της ιστορικής μας κληρονομιάς (αρχαιολογικά θέματα). Άλλωστε το έργο, πως να ικανοποιούν τα μεγάλα συμφέροντα, το έμαθαν πολύ καλά με την ικανοποίηση των αιτημάτων Μελισσανίδη για το γήπεδο της ΑΕΚ, κόντρα στην εκλεγμένη με τον ΣΥΡΙΖΑ δημοτική αρχή Ν. Φιλαδέλφειας.

Λεηλασία λαϊκής περιουσίας

– Χάρισαν τις τράπεζες στους διεθνείς κερδοσκόπους (Funds). Οι 4 συστημικές τράπεζες με δανειακά χαρτοφυλάκια 200 και πλέον δισ. ευρώ και ενεργητικό 350 δισ. υπολογίστηκαν ότι άξιζαν μόλις 746,9 εκατ.. Έτσι οι ξένοι, μαζί με τις τράπεζες, πήραν τα δάνεια και φυσικά τις εγγυήσεις των δανείων και με αυτά εκβιάζουν σήμερα τον λαό με κατασχέσεις.

– Για να μην υπάρχει, δε, κανένα περιθώριο λαϊκής αντίδρασης στις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς της λαϊκής περιουσίας προχωρά η κυβέρνηση στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς.

– Τράπεζες και Δημόσιο εκπλειστηριάζουν τα ακίνητα του λαού σε εξευτελιστικές τιμές (κάτω από την αντικειμενική με την οποία πληρώνουμε φόρους). Παράλληλα, μας ταΐζουν με νέο επικοινωνιακό «φρούτο», ότι υπάρχει συμφωνία να μη γίνονται πλειστηριασμοί για εμπορικές αξίες κάτω των 300.000 ευρώ. Προφανώς, κατά τη δίκαιη αντίληψη της κυβέρνησης, η αξία για το σπίτι της γιαγιάς με τη σύνταξη των 320 ευρώ, που η Πειραιώς προχθές της έβγαλε στο σφυρί στην τιμή των 20.000 ευρώ, ήταν πάνω από το όριο των 300.000. Αυτή και αν είναι κοινωνική δικαιοσύνη. Με αυτά «κοιμούνται» έχοντας ήσυχη της συνείδησή τους, οι ασυνείδητοι της «Αριστεράς».

– Άλλαξαν ριζικά τη νομοθεσία για να ικανοποιήσουν απόλυτα τις τράπεζες στα θέματα πτωχεύσεων κλπ αλλά και στον νόμο «Κατσέλη» Έτσι, έδεσαν χειροπόδαρα τους δανειολήπτες και παράλληλα διέγραψαν στην πράξη το μεγαλύτερο τμήμα των δεδουλευμένων που χρωστούν μια σειρά επιχειρήσεις. Τώρα, τράπεζες και δημόσιο προηγούνται των αιτημάτων των εργαζόμενων για δεδουλευμένα.

Αυτά είναι μερικά, ενδεικτικά, από τα έργα της κυβέρνησης της «Αριστεράς» με την κοινωνική ευαισθησία και τις λοιπές επικοινωνιακές αρλούμπες. Αν θελήσουμε να συνεχίσουμε, θα χρειαστούμε σελίδες επί σελίδων για να καταγράψουμε μία ακόμα μνημονιακή Μαύρη Βίβλο, όπως έκανε το 2014 ο ΣΥΡΙΖΑ για τα έργα της τότε κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου. Σήμερα ήρθε η ώρα για τη δική του Μαύρη Βίβλο.

Πηγή: Τα αντιλαϊκά μέτρα είναι οι πράξεις της κυβέρνησης | Δρόμος της Αριστεράς

Το μοντέλο της Εμπορικής έτοιμο για επέκταση

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 380,  4/11/2017

Ληστρική η μεταφορά των ασφαλιστικών υποχρεώσεων των τραπεζών στον λαό

του Παύλου Δερμενάκη

Την Πέμπτη 19/10 στην Παλαιά Βουλή έγινε η παρουσίαση της αναλογιστικής μελέτης που πραγματοποίησε ο Σύλλογος Συνταξιούχων της Εμπορικής Τράπεζας (ΣΣΕΜ) για το ταμείο τους (ΤΕΑΠΕΤΕ). Η μελέτη και η εκδήλωση ήταν μια συνδυασμένη ενέργεια του Συλλόγου με πολλούς αποδέκτες. Την παρούσα μνημονιακή κυβέρνηση, τις προηγούμενες, αλλά και την Alpha Bank που είναι η καθολική διάδοχος της Εμπορικής. ‘Όμως η ουσία της εκδήλωσης, όπως θα αναδείξουμε παρακάτω, δεν αφορά μόνο τους συγκεκριμένους συνταξιούχους αλλά συνολικά το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας και όλους τους συνταξιούχους, σημερινούς και μελλοντικούς.

Η μελέτη αυτή θα έπρεπε, με πρωτοβουλία του συνδικαλιστικού κινήματος, να έχει γίνει από το 2006, όταν η τότε κυβέρνηση της Ν.Δ. κατάργησε το ΤΕΑΠΕΤΕ και έφτιαξε το Ενιαίο Ταμείο Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ). Δυστυχώς χρειάστηκαν 11 χρόνια για να πραγματοποιηθεί, αφού προηγούμενα ανατράπηκε η συνδικαλιστική γραφειοκρατία στον ΣΣΕΜ. Σημειώνουμε, ότι στο τέλος Ιουλίου 2016 η Γενική Συνέλευση του Σωματείου καθαίρεσε την εκλεγμένη, πριν από έναν χρόνο, διοίκηση που συγκροτούσε η συνδικαλιστική γραφειοκρατία (Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ), και προχώρησε σε εκλογές στις 6/12/2016. Οι εκλογές ανέδειξαν νέα διοίκηση στο Σύλλογο αποτελούμενη από ανεξάρτητες δυνάμεις που συγκροτήθηκαν από συνταξιούχους χωρίς τα γνωστά πολιτικό-συνδικαλιστικά κριτήρια. Στην πράξη, οι ίδιοι οι συνταξιούχοι πήραν την τύχη τους στα χέρια τους, μετά την λαιμητόμο των περικοπών του νόμου Κατρούγκαλου (ν.4387/2016), που είχε σαν συνέπεια οι συνολικές μειώσεις σε κάποιες περιπτώσεις να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν ακόμα και το 80%.

Ο στόχος της εκδήλωσης του ΣΣΕΜ ήταν διπλός. Αφενός να αναδειχθεί το ύψος της οφειλής της Εμπορικής/Alpha και αφετέρου να δημοσιοποιηθεί το θέμα των μεγαλύτερων περικοπών –αθροιστικά τουλάχιστον κατά 30%– που υπέστησαν τα μέλη του συγκριτικά με όλους τους λοιπούς συνταξιούχους της χώρας.

Η αναλογιστική μελέτη, που έγινε από την εταιρεία Prudential, έδειξε ότι απαιτείται η καταβολή από την τράπεζα πρόσθετων πόρων 1,1 – 1,3 δισ. ευρώ κατ’ αρχάς για τους 3.500 συνταξιούχους, ενώ απαιτείται νέα μελέτη και για τους υπόλοιπους 5.000 που έχουν υπαχθεί σε άλλο καθεστώς. Σημειώνεται ότι το 2006, με στοιχεία που έδωσε η Τράπεζα, έγινε μελέτη (όχι αναλογιστική) για λογαριασμό του υπουργείου Οικονομικών η οποία κατέγραψε ελάχιστα ποσά, τα οποία αποδόθηκαν στο ΕΤΑΤ από την Τράπεζα. Τα μειωμένα ως άνω χρήματα από την Εμπορική, σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες, σε συνδυασμό με την παραβίαση των παραδοχών της μελέτης, αφού αντί για τη φυσική αποχώρηση όσων συμπλήρωναν τα προβλεπόμενα όρια προχώρησε σε μαζικές εθελούσιες εξόδους 3.500 εργαζόμενων, είχαν σαν αποτέλεσμα το ΕΤΑΤ να μείνει χωρίς πόρους στο τέλος 2016. Έτσι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ενέταξε τους συγκεκριμένους ασφαλισμένους στον ΕΦΚΑ.

Σημειώνουμε ότι οι συνταξιούχοι της Εμπορικής, από όταν ξεκίνησε το ΤΕΑΠΕΤΕ (1948) μέχρι το τέλος του 2017, ελάμβαναν επικουρική σύνταξη (εκτός από την κύρια με τους όρους του ΙΚΑ) για την οποία το Δημόσιο δεν είχε καταβάλλει ούτε 1 ευρώ. Όλα ήταν πόροι του Ταμείου τους σύμφωνα α) με τις εισφορές τους που έφταναν, μόνο για το ΤΕΑΠΕΤΕ (το ΙΚΑ ήταν χωριστά), το 14,75% του ακαθάριστου μισθού τους μαζί με την εργοδοτική εισφορά και β) την πρόσθετη υποχρέωση εισφοράς της Τράπεζας, σύμφωνα με το ιδιωτικό συμφωνητικό ασφάλισης, που προέβλεπε αυτή να καλύπτει τα οποιαδήποτε ελλείμματα.

Το σύνολο των συντάξεων του ΕΤΑΤ το 2016, μαζί με συνταξιούχους της Alpha, ήταν 90 εκατ. ευρώ μηνιαία. Με την ένταξη τους στον ΕΦΚΑ ο τελευταίος επιβαρύνθηκε με 70 εκατ. κάθε μήνα και τα υπόλοιπα 20 εκατ. ήταν η πρόσθετη μείωση των συντάξεων. Δηλαδή η κυβέρνηση μετέτρεψε μια υποχρέωση της Alpha Bank σε υποχρέωση του Δημοσίου, χαρίζοντας δισεκατομμύρια στην Τράπεζα και επιβαρύνοντας τους συνταξιούχους όλης της χώρας, αφού δεν υπάρχει πρόσθετη χρηματοδότηση του ΕΦΚΑ μετά την ένταξη του ΕΤΑΤ.

Φυσικά, το πρόβλημα δεν είναι μόνο αυτό το 1,1 – 1,3 δισ. ευρώ που σε βάθος χρόνου θα επιβαρυνθούν οι υπόλοιποι συνταξιούχοι αλλά και το ανάλογο ποσό που αφορά τους υπόλοιπους (5.500) συνταξιούχους της Εμπορικής που είχαν ενταχθεί στο ΕΤΕΑ/ΙΚΑ. Παράλληλα, έχει ανοίξει η όρεξη της Εθνικής για να γίνει το αντίστοιχο στην περίπτωσή της, που σημαίνει λόγω μεγαλύτερου προσωπικού πολλά περισσότερα δισ. Η Εθνική, αυτή την περίοδο, απαιτεί να την αντιμετωπίσει η κυβέρνηση όπως την Alpha και να την απαλλάξει από τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις προς το προσωπικό της. Θα ακολουθήσει μετά η Πειραιώς για την Αγροτική… Έτσι θα καταλήξουμε να επιβαρυνθεί ο ΕΦΚΑ, δηλαδή όλοι οι συνταξιούχοι, με τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις όλων των τραπεζών για να κερδίσουν οι τελευταίες πολλά δισ. ευρώ. Υπολογίζονται χοντρικά, συνολικά σε βάθος χρόνου σύμφωνα με το προσδόκιμο ζωής, σε πάνω από 10 – 15 δισ.

Σημειώνουμε εδώ, ότι τα ιδιωτικά συμφωνητικά των τραπεζών με το προσωπικό τους, που πρώτη είχε υπογράψει η Εμπορική, είχαν και συνεχίζουν να έχουν τεράστιο όφελος για αυτές. Πρώτον, μπορούν να απομακρύνουν προσωπικό νωρίτερα από το όριο ηλικίας που έχει ορίσει το ΙΚΑ για συνταξιοδότηση. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι εργαζόμενοι με υψηλό συνολικό κόστος για την τράπεζα είτε αποχωρούν και δεν αντικαθίστανται, είτε αντικαθίστανται με σαφώς οικονομικότερους. Ένας έλεγχος στους ισολογισμούς των τραπεζών των τελευταίων ετών θα δείξει τα τεράστια οικονομικά οφέλη που είχαν από τη μείωση του προσωπικού τους με τις εθελούσιες εξόδους των τελευταίων ετών. Απλά θέλουν και την «πίτα ολάκερη και τον σκύλο χορτάτο». Έτσι, ενώ αποκομίζουν κέρδη δισεκατομμυρίων από τη μείωση του εργατικού κόστους, την επιβάρυνση που έχουν αναλάβει με τα ιδιωτικά συμφωνητικά για τα Ταμεία, θέλουν να την περάσουν στο κράτος (για την Alpha αυτό έχει ήδη γίνει) και αυτό με τη σειρά του, επικαλούμενο τις μνημονιακές δεσμεύσεις περί ορίου στη συνταξιοδοτική δαπάνη, προχωρά σε συνεχείς μειώσεις των συντάξεων για όλους τους συνταξιούχους.

Οι κατ’ εξοχήν αρμόδιοι για την κοινωνική ασφάλιση, ο νυν και οι πρώην υπουργοί κ.κ. Α. Πετρόπουλος (ΣΥΡΙΖΑ), Γ. Βρούτσης (ΝΔ), Β. Κεγκέρογλου και Α. Λοβέρδος (Δημοκρατική Συμπαράταξη), που έχουν την ευθύνη για τον σφαγιασμό των συνταξιούχων, ήταν παρόντες στην εκδήλωση. Στις ομιλίες τους συμφώνησαν ότι οι συνταξιούχοι της Εμπορικής Τράπεζας έχουν υποστεί αδικία, όσον αφορά στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, η οποία πρέπει να διορθωθεί. Παράλληλα όμως έμαθαν και το αποτέλεσμα της αναλογιστικής. Επ’ αυτού δεν είπαν κουβέντα. Μάλιστα κατά τη διάρκεια της ομιλίας του υπουργού της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ κ. Πετρόπουλου, συνταξιούχος παρενέβη και του υπέδειξε ότι τα χρήματα υπάρχουν και οφείλει να τα αναζητήσει από την Alpha Bank. Η έμπρακτη απάντηση του κ. υπουργού ήταν να τον αγνοήσει και να πάει παρακάτω.

Συνεπώς ο ελληνικός λαός με α) τα πλέον των 50 δισ. ευρώ που έχει καταβάλλει για τις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών μέχρι σήμερα, β) τη φορολογική τους ασυλία για τα επόμενα 25 χρόνια, με τα 20 δισ. αναβαλλόμενη φορολογία, επιβαρύνεται με νέα ποσά πολλών δισεκατομμυρίων, στο πλαίσιο της πολιτικής της μεταφοράς των υποχρεώσεων των τραπεζών στο κράτος. Υποχρεώσεις των τραπεζών που προκύπτουν από ιδιωτικές συμφωνίες που έχουν υπογράψει και για τις οποίες οι εργαζόμενοι έχουν καταβάλλει στο ακέραιο τις δικές τους αυξημένες εισφορές. Οι τράπεζες που αποκομίζουν, ειδικά σε αυτήν την περίοδο, τεράστια οφέλη από αυτές τις συμφωνίες μετακυλύουν τις δικές τους υποχρεώσεις, με ευθύνη της παρούσας κυβέρνησης, στις πλάτες όλων των συνταξιούχων, με πρώτα και μεγαλύτερα θύματα τους ίδιους τους συνταξιούχους των τραπεζών. Αυτό αποδεικνύεται από την εφαρμογή του μοντέλου στους συνταξιούχους της Εμπορικής, όπως παρουσιάστηκε στη σχετική εκδήλωση.

Πηγή: Το μοντέλο της Εμπορικής έτοιμο για επέκταση | Δρόμος της Αριστεράς

Καθοδική η πορεία της οικονομίας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 379,  28/10/2017

Η κυβέρνηση συνεχίζει την δημιουργική λογιστική

του Παύλου Δερμενάκη

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ από τη στιγμή που υπέγραψε το 3ο μνημόνιο το υπηρετεί πιστά διακηρύσσοντας ότι όσο πιο σωστά και γρήγορα το εφαρμόσει τόσο πιο γρήγορα θα ανακάμψει η οικονομία και θα βρεθούμε εκτός μνημονίων. Η εφαρμογή αυτής της πολιτικής απαιτεί να παρουσιάζεται με κάθε τρόπο μια συνεχής βελτίωση της πορείας της οικονομίας. Έτσι η κυβέρνηση, για να στηρίξει το μύθο, επικαλείται απίθανα επιχειρήματα ή «τεχνάσματα». Η γνωστή δημιουργική λογιστική έχει περάσει, σε σχέση με το παρελθόν, σε πιο «εξελιγμένα» επίπεδα.

Όμως, οι αρνητικές συνέπειες των μνημονιακών πολιτικών είναι αμείλικτες. Τα οικονομικά μεγέθη δεν φτιασιδώνονται, παρά τις κυβερνητικές λαθροχειρίες να τα φέρει στα μέτρα της. Σε όποιον τομέα της οικονομίας και αν ερευνήσεις θα διαπιστώσεις τα ίδια πράγματα. Γενική καθίζηση της οικονομίας, βάρη για τα λαϊκά στρώματα και οφέλη για πολύ λίγους.

Η ανάπτυξη δεν ήρθε

Τον Σεπτέμβρη του 2016 στη ΔΕΘ ο κ. Τσίπρας διακήρυσσε ότι η Ελλάδα το 2016 ήταν σε τροχιά ανάπτυξης. Πριν μια βδομάδα ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ τα αναθεωρημένα αποτελέσματα για το ΑΕΠ την περίοδο 2014-2016. Το 2014 ξεκίνησε μετά από 5 χρόνια ύφεσης (-25% περίπου) μια δειλή ανάπτυξη (+0,7%) για να ξαναπέσει στο -0,3% το 2015 και στο -0,2% το 2016.

Για το 2017 η κυβέρνηση και οι δανειστές ξεκίνησαν με στόχο ανάπτυξης 2,7% (προϋπολογισμός 2017) για να αρχίσει η ανώμαλη προσγείωση σε 1,8% τον Ιούνιο του 2017 με τον μεσοπρόθεσμο στόχο στον οποίο επιμένουν μέχρι σήμερα. Βέβαια, ξανά υπάρχει ισχυρή αμφισβήτηση και γι’ αυτό. Ο ΙΟΒΕ δεν βλέπει να ξεπερνά ο ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ το 1,3%. Σύμφωνα με τις δικές μας αναλύσεις, η μεγέθυνση θα κυμανθεί γύρω στο 1%.

Βέβαια, ακόμα και αυτή η μείωση του ΑΕΠ κατά 0,2% είναι πλασματική, καθώς σε ουσιαστικούς όρους παραγωγής είναι ακόμα μεγαλύτερη. Αρκεί να αναφέρουμε ότι αυτό το -0,2% προκύπτει μετά την αύξηση τω φόρων κατά 7,8% (!) το 2016 έναντι αύξησης 1,7% το 2015. Δηλαδή ένα μέγεθος 2 δισ. ευρώ που εμφανίζεται ότι συνέβαλε στο ΑΕΠ το 2016 δεν ήταν κάτι που παρήχθη από την οικονομία, αλλά ένα ποσό που επιβλήθηκε επί της παραγωγής ως φόρος. Φυσικά με τέτοιες καταστάσεις δεν είναι δυνατόν ούτε η ανεργία να μειωθεί πραγματικά ούτε τα εισοδήματα να βελτιωθούν ούτε η ιδιωτική κατανάλωση να αυξηθεί. Δηλαδή έχουμε ανάπτυξη… της υπερφορολόγησης.

Πλεόνασμα δεν υπάρχει

Οι διαψεύσεις της κυβέρνησης δεν σταμάτησαν στο ΑΕΠ. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το τελικό πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 δεν ήταν 4,2% όπως πανηγύριζε μέχρι πρόσφατα η κυβέρνηση αλλά 3,8%. Όμως και αυτό είναι «κατασκευασμένο». «Επετεύχθη», εκτός από την υπερφορολόγηση που προαναφέραμε, με τον ετεροχρονισμό μιας σειράς δαπανών. Κοινώς, έμμειναν απλήρωτοι μια σειρά προμηθευτές με μερικά δισ. ευρώ για να εμφανίζει πλεόνασμα η κυβέρνηση. Η ίδια φυσικά τακτική ακολουθείται και για το 2017. Έτσι, ενώ ο διακηρυγμένος στόχος της κυβέρνησης ήταν ότι θα μηδενιστούν τα χρέη του δημοσίου προς τους ιδιώτες, αυτά όχι μόνο δεν έχουν μηδενιστεί αλλά ανέρχονται σε επίπεδα υψηλότερα από τα 6 δισ. ευρώ στο τέλος Σεπτεμβρίου 2017. Είναι χαρακτηριστικό ότι το τετράμηνο Μαΐου – Αυγούστου 2017 εξοφλήθηκαν ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου προς ιδιώτες ύψους 476,4 εκ. ενώ την ίδια περίοδο δημιουργήθηκαν νέα χρέη 1,1 δισ. ευρώ Με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση δημιουργεί εικονικά πλεονάσματα.

Όλο αυτό το σκηνικό βάζει «μπουρλότο» στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης για πρόωρες εκλογές, πριν αρχίσουν τα δύσκολα με τις ήδη ψηφισμένες μειώσεις των συντάξεων κατά 18% (κατάργηση προσωπικής διαφοράς Νόμου Κατρούγκαλου) που οι θεσμοί πιέζουν να γίνουν από το 2018. Σημειώνουμε εδώ ότι για το 2018 προβλέπεται πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% ήτοι 6,3 δισ. ευρώ από 1,75% φέτος και οι θεσμοί (ΕΕ) εκτιμούν ότι υπάρχει ήδη δημοσιονομικό κενό 0,5%, δηλαδή 1 δισ. ευρώ, που ζητούν να καλυφθεί με τη εφαρμογή εντός του 2018, αντί από 1/1/2019, της νέας περικοπής των συντάξεων.

Πληρώνει ο λαός

Σε αντίθεση με την ανάπτυξη που δεν ευημερεί, υπάρχουν μεγέθη που ευημερούν και κάνουν πιο δύσκολη τη ζωή του λαού και πιο πλούσιους όλο και πιο λίγους. Η ζούγκλα της αγοράς εργασίας, στην εποχή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, είναι η πεμπτουσία αυτής της κατάστασης, μαζί φυσικά με τις συνεχείς μειώσεις των συντάξεων και τις αυξήσεις των φόρων.

Σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία (Ιανουάριος 2017) με βάση τις καταγραφές του ΕΦΚΑ για την κοινωνική ασφάλιση τα συμπεράσματα είναι οδυνηρά για τον λαό: Το 30% πλέον των μισθωτών είναι μερικής απασχόλησης, 554.679 εργαζόμενοι αμείβονται (ζουν;) με 395 ευρώ μεικτά τον μήνα.

Σύμφωνα με επεξεργασίες στοιχείων του ΕΦΚΑ και της ΕΛΣΤΑΤ για την περίοδο Ιούλιος 2014 – Ιούλιος 2016 προκύπτουν τα ακόλουθα: Ο ρυθμός αύξησης των μερικώς απασχολούμενων ήταν τριπλάσιος (20,6%) έναντι του ρυθμού αύξησης των πλήρως απασχολούμενων (7,4%). Μια ακόμα απόδειξη, ότι τελικά η ανεργία δεν μειώνεται αλλά μία θέση πλήρους απασχόλησης μοιράζεται, μέσω της μερικής ή εκ περιτροπής σε απασχόλησης, σε περισσότερους από έναν ανέργους για να αμείβονται όλοι με ψίχουλα… Ο μέσος μισθός των μερικώς απασχολούμενων από 448 ευρώ που ήταν τον Ιούλιο 2014 έπεσε σε 396 τον Ιούλιο του 2016. Μείωση κατά 52 ευρώ ή 11,6%, την εποχή της κυβέρνησης της «Αριστεράς». Την ίδια περίοδο ο μέσος μισθός των πλήρως απασχολουμένων μειώθηκε κατά 4,4%.

Φυσικά όλα αυτά δεν γίνονται χωρίς κάποιοι να επωφελούνται οικονομικά. Όπως έχουμε ξαναγράψει, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, οι πλούσιοι σήμερα είναι πλουσιότεροι σε σύγκριση με το 2010 και οι φτωχοί φτωχότεροι. Το πλουσιότερο 20% το 2010 είχε 5,6 φορές το εισόδημα των φτωχότερων. Ενώ σήμερα το νούμερο έχει διαμορφωθεί σε 6,5 φορές πάνω. «Η διαφορά των φτωχών με τους πλούσιους σήμερα έχει μεγαλώσει», όπως ανέφερε πρόσφατα στη Βουλή ο επικεφαλής του Γραφείου, καθηγητής κ. Π. Λιαργκόβας.

Πηγή:   Καθοδική η πορεία της οικονομίας | Δρόμος της Αριστεράς

Φαινομενικά υγιής η παγκόσμια οικονομία

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 378,  20/10/2017

του Παύλου Δερμενάκη

Οικονομικές βόμβες η φούσκα του χρέους και η φούσκα των αγορών

Η παγκόσμια μεγέθυνση (και όχι η ανάπτυξη) επιταχύνεται, σύμφωνα με τα διάφορα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας τον τελευταίο μήνα με αποκορύφωμα τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ. Όμως αυτή η καλή σημερινή εικόνα και η συνδεδεμένη με αυτήν ικανοποίηση σε διάφορα επιτελεία παγκόσμια κρύβει πολλά δυσάρεστα σε σχέση με τον μέλλον. 

Σύμφωνα με τα αναθεωρημένα στοιχεία του ΔΝΤ το ΑΕΠ παγκόσμια θα αυξηθεί κατά 3,6% το 2017 και 3,7% το 2018. Η βελτίωση, συγκριτικά με προηγούμενες εκτιμήσεις, για το 2017 οφείλεται στις αναπτυγμένες χώρες ενώ για το 2018 στις αναπτυσσόμενες. Στις αναπτυγμένες χώρες οι ρυθμοί θα είναι 2,2% (2017) και 2,0% (2018). Από τις αναπτυσσόμενες χώρες «πρωταθλητές» θα είναι η Ινδία με 6,7% και 7,4% και η Κίνα με 6,8% και 6,5% αντίστοιχα.

Όμως η κατάσταση αυτή είναι πολύ εύθραυστη. Στην Ευρωζώνη, παρά τους πακτωλούς των δισεκατομμυρίων με τα οποία τροφοδοτεί την οικονομία η ΕΚΤ, η βελτίωση μεταξύ 2016 και 2017 ήταν μικρή (από 1,8% σε 2,1%) για να ξαναγυρίσει πίσω στο 1,9% το 2018.

Τα σύννεφα στον ορίζοντα εμφανίζονται από πολλές πλευρές και στέλνουν μηνύματα τα οποία, αν κρίνουμε από την πορεία των αγορών που συνεχίζουν να ανεβαίνουν με αδικαιολόγητους ρυθμούς, δεν λαμβάνονται υπόψη.

Η οικονομική μεγέθυνση δεν είναι φυσικά ισομερώς κατανεμημένη ούτε εντός των χωρών ούτε και παγκόσμια. Το ΔΝΤ επισημαίνει τρία θέματα ανισοτήτων. Πρώτο, στο εσωτερικό των αναπτυγμένων χωρών μπορεί να αυξάνεται το ΑΕΠ, όμως η ονομαστική και πραγματική αύξηση των μισθών παραμένει χαμηλή. Αποτελέσματα, περιορισμοί στην κατανάλωση και κατ’ επέκταση στην αύξηση του ΑΕΠ και δυσκολίες στην αποπληρωμή δανεισμού για τα υπερδανεισμένα, σε πολλές χώρες, νοικοκυριά. Δεύτερο, μεταξύ των χωρών. Αν και η ανάπτυξη στην παρούσα περίοδο έχει διαχυθεί παγκόσμια, γεγονός που έχει να συμβεί πάνω από μία δεκαετία, η ανισοκατανομή της είναι σημαντική. Υστερούν σε ανάπτυξη οι πλέον καθυστερημένες από τις αναδυόμενες χώρες, οι χώρες εξαγωγείς ενέργειας, και εκείνες που βρίσκονται στη δίνη πολέμων και αναταραχών, και αυτές δυστυχώς είναι πολλές. Άρα οι ανισότητες μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών μεγαλώνουν παγκόσμια και περιφερειακά. Τρίτο, η ανάκαμψη δεν είναι συνεχώς ανοδική, αντίθετα, αν την εξετάσουμε σε μακροχρόνιες περιόδους διαπιστώνουμε ότι η τάση είναι πτωτική. Η αύξηση του κατά κεφαλή ΑΕΠ, στις αναπτυσσόμενες χώρες, από 2,2% ετησίως την περίοδο 1996-2005 θα φθάσει στο 1,4% την περίοδο 2017-2025.

Επιπλέον, στα θεμέλια της παγκόσμιας οικονομίας έχουν τοποθετηθεί δύο βόμβες οι οποίες συνεχώς και μεγαλώνουν με τη γνωστή μέθοδο της «φούσκας». Πρόκειται για τη φούσκα του παγκόσμιου χρέους και τη φούσκα της αποτίμησης των αγορών.

Η φούσκα του χρέους

Όπως έχουμε γράψει και άλλη φορά (βλέπε φ. 356 – 22/4) το παγκόσμιο χρέος ανήλθε σε 215 τρισ. δολάρια στο τέλος του 2016 και αντιστοιχούσε στο 325% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Από αυτά τα 160 τρισ. δολάρια αφορούν τις αναπτυγμένες χώρες και αντιστοιχούν στο τετραπλάσιο σχεδόν (390%) του ΑΕΠ τους. Στις 20 πλέον αναπτυγμένες χώρες (G-20) το χρέος ήταν 135 τρισ. δολάρια και ήταν κατανεμημένο όσον αφορά τις πηγές του: 37% δημόσιο χρέος, 38,5% χρέος επιχειρήσεων και 24,5% χρέος ιδιωτών-νοικοκυριών. Το πλέον όμως ανησυχητικό για το G-20, που ουσιαστικά είναι η παγκόσμια οικονομία (80% του παγκόσμιου ΑΕΠ), είναι το γεγονός ότι το χρέος μεγαλώνει σταθερά με ρυθμό μεγαλύτερο από το ΑΕΠ. Αυτό το γεγονός από μόνο του αποτελεί ένα σημαντικό «καμπανάκι» για την παγκόσμια οικονομία.

Συνολικά το παγκόσμιο χρέος πλησιάζει με γοργούς ρυθμούς ένα πολύ κρίσιμο ύψος. Αναλυτές εκτιμούν ότι στο βαθμό που θα ξεπεράσει τις 3,5 φορές το παγκόσμιο ΑΕΠ θα έχει διαμορφωθεί μια κατάσταση που θα καθιστά ουσιαστικά αδύνατη την οικονομική ανάπτυξη. Σε αυτές τις συνθήκες οι δρόμοι θα είναι δύο αλλά εξίσου επικίνδυνοι. Ο ένας θα είναι ότι οι τόκοι στον βαθμό που θα αποπληρώνονται και δεν θα κεφαλαιοποιούνται θα στερούν τις οικονομίες από τους αναγκαίους πόρους για την ανάπτυξη. Στη δεύτερη περίπτωση, αν δεν αποπληρώνονται αλλά κεφαλαιοποιούνται, θα αυξάνουν ακόμα ταχύτερα το παγκόσμιο χρέος μεγεθύνοντας τη χρηματοπιστωτική φούσκα. Συνδυασμός δε και των δύο θα οδηγεί σε συνθήκες το χρέος να συνεχίζει αυξανόμενο, η ανάπτυξη να επιβραδύνεται και η φούσκα να μεγαλώνει. Με αυτά τα δεδομένα προβλέπεται από διάφορους αναλυτές «σημαντική επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης μετά το 2020» για την παγκόσμια οικονομία.

Το χρέος στην περίοδο 2007-2016, από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, έχει αυξηθεί κατά 52,5% ή 144 τρισ. δολάρια. Η άνοδος αυτή επιτεύχθηκε, μεταξύ άλλων, και λόγω των πολύ χαμηλών, ακόμα και μηδενικών ή και αρνητικών επιτοκίων σε διάφορες κατηγορίες χρηματοπιστωτικών προϊόντων παγκόσμια. Η τάση μηδενισμού των επιτοκίων ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, ακολούθησε η Ευρωζώνη και στη συνέχεια η Ιαπωνία, με κύριο εργαλείο την «ποσοτική χαλάρωση». Την τροφοδοσία, δηλαδή, της αγοράς με φθηνό χρήμα για να αντιμετωπιστεί αρχικά η κρίση στις αγορές και στη συνέχεια στην οικονομία, με σκοπό την τόνωση της αύξησης του ΑΕΠ. Όμως, καθώς η παγκόσμια οικονομία οδεύει στο τέλος των χαμηλών επιτοκίων με την σταδιακή τους αύξηση, όπως συμβαίνει εδώ και ένα και πλέον χρόνο με τις ΗΠΑ, είναι φυσικό να φανούν οι άμεσες παρενέργειες λόγω του μεγέθους του χρέους και της αναντιστοιχίας του με τα πραγματικά εισοδήματα. Η αδυναμία εξυπηρέτησης αυτών των χρεών, είτε από κυβερνήσεις με κλασσικότερη την περίπτωση της Ελλάδας, είτε από επιχειρήσεις βλέπε π.χ. Ιταλία, είτε από ιδιώτες με τις Αυστραλία, Καναδά και Κίνα να βρίσκονται στην πλέον δύσκολη θέση, σύμφωνα με το ΔΝΤ.

Αστάθεια στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα

Όπως είναι φυσικό η φούσκα του χρέους δημιουργεί ένα μεγάλο πρόβλημα στο τραπεζικό σύστημα, το οποίο έχει αποδειχθεί σε όλη την περίοδο, από το 2007 και μετά, ιδιαίτερα ασταθές, παρά τους πακτωλούς χρήματος που έχει λάβει για βοήθεια και τις διαβεβαιώσεις κυβερνήσεων και κεντρικών τραπεζών.

Οι 30 μεγαλύτερες τράπεζες παγκοσμίως έχουν ενεργητικό 47 τρισ. δολάρια ή πάνω από το 1/3 του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος. Οι μισές από αυτές, σύμφωνα με το ΔΝΤ, έχουν μία απόδοση ιδίων κεφαλαίων κάτω από 8% που είναι το όριο για τη βιωσιμότητά τους. Ειδικότερα δε εννιά από αυτές, τις οποίες κατονομάζει (Citigroup [ΗΠΑ], Deutsche Bank [Γερμανία], Barclays και Standard Chartered [Βρετανία], Société Générale [Γαλλία], UniCredit [Ιταλία], Sumitomo Mitsui Financial Group, Mizuho Financial Group και Mitsubishi UFJ Financial Group [Ιαπωνία]), είναι πολύ πιθανό να «καταγράψουν χαμηλή κερδοφορία»… όπως διατυπώνονται με κομψό τρόπο τα μεγάλα προβλήματα στα οποία δεν μπορείς να κλείνεις συνεχώς τα μάτια. Συνεπώς το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα κάθε άλλο παρά μπορεί να θεωρηθεί σταθερό και υγιές για να αντιμετωπίσει την επερχόμενη παγκόσμια αύξηση των επιτοκίων και την γενικότερη αναστροφή στην πολιτική των κεντρικών τραπεζών με τον περιορισμό της ρευστότητας.

Η φούσκα των αγορών

Τον τελευταίο ενάμιση περίπου χρόνο, οι αγορές σε παγκόσμιο επίπεδο καταγράφουν συνεχώς όλο και νέα υψηλά, το δε χρηματιστήριο των ΗΠΑ πηγαίνει από βδομάδα σε βδομάδα σε νέα ρεκόρ. Η όλη εξέλιξη σηματοδοτεί μια ακόμα φούσκα η οποία διογκώνεται καθημερινά. Συνολικά οι αποτιμήσεις των αγορών έχουν ξεφύγει-αποσυνδεθεί κατά πολύ από την πραγματική οικονομία την οποία υποτίθεται αντικατοπτρίζουν.

Ένα μόνο αριθμητικό δείγμα αρκεί για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της φούσκας και ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες σε μια αντίστροφη (καθοδική) πορεία των αγορών. Τον Οκτώβριο 2007 ο Dow Jones ήταν στις 14.000 μονάδες και με την κορύφωση των συνεπειών της κρίσης μειώθηκε στις 6.600 (Μάρτιος 2009). Από εκεί άρχισε να ανεβαίνει και έφτασε ξανά στις 14.000 τον Φεβρουάριο 2013. Σήμερα (17/10) βρίσκεται ένα βήμα πριν τις 23.000 (22.997,44)! Δηλαδή από τον Οκτώβριο 2007 έως σήμερα (αγνοώντας την πτώση) έχει αυξηθεί κατά 64%. Την ίδια περίοδο το ΑΕΠ των ΗΠΑ έχει αυξηθεί στο μισό 31%.

Φυσικά κάτω από αυτά τα οικονομικά δεδομένα: α) την αναντιστοιχία-φούσκα των αγορών με την πραγματική οικονομία, β) τη φούσκα του ανεξέλεγκτου χρέους, γ) τους άμεσους κινδύνους λόγω δομικών προβλημάτων της οικονομικής μεγέθυνσης και δ) τη σταδιακή αύξηση των επιτοκίων, γίνεται κατανοητό ότι δεν υπάρχει οικονομική σταθερότητα στο «εγγύς» μέλλον. Μια σειρά αναλυτές των αγορών εκτιμούν ότι οι τιμές μετοχών, ομολόγων και γενικά των διάφορων χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων είναι πολύ υψηλές και σε αυτά τα επίπεδα δεν είναι βιώσιμες για μεγάλο χρονικό διάστημα στον παρόντα οικονομικό κύκλο. Για τον λόγο αυτό πολλοί προειδοποιούν εδώ και 14 μήνες ότι η κατάσταση είναι εύθραυστη και συνεπώς ανά πάσα στιγμή μπορεί να αντιστραφεί και οι αγορές να πάρουν την κατιούσα… με άγνωστο τέρμα. Στην κρίση του 2008 η πτώση για τον Dow Jones ήταν 53%. Συνεπώς, το ερώτημα είναι πότε και με ποια αφορμή. Δυστυχώς στην παρούσα περίοδο αν και υπάρχει μια γενική «ευφορία» στην εξέλιξη των οικονομικών, στον τομέα των γεωπολιτικών εντάσεων βρισκόμαστε σε μία έξαρση και μάλιστα με πυρηνικές προεκτάσεις (Β. Κορέα). Ας ελπίσουμε ότι ο ζητούμενος από τις αγορές καταλύτης (όπως λένε οι χρηματιστηριακοί αναλυτές) δεν θα είναι κάποιο τέτοιο γεωπολιτικό γεγονός που θα συσσωρεύσει περισσότερα δεινά (συνέπειες πολεμικών συγκρούσεων) επιπλέον των οικονομικών που θα αφορούν την παγκόσμια οικονομία.

Πηγή:  Φαινομενικά υγιής η παγκόσμια οικονομία | Δρόμος της Αριστεράς