του Παύλου Δερμενάκη (δημοσιεύθηκε την 13/5/2023)
Βρισκόμαστε μια βδομάδα πριν τις εκλογές της 21/5/2023 και η προεκλογική εκστρατεία των κομμάτων, κύρια των τριών «κυβερνητικών», είναι στη φάση της κορύφωσης. Τη ίδια περίοδο καταγράφεται πλήρης αδιαφορία του λαού σε σύγκριση με παλαιότερες εποχές. Είναι και αυτό ένα από τα πολλά δείγματα της ανυποληψίας ενός σάπιου πολιτικού συστήματος, που έχει οδηγήσει με τις επιλογές του τον ελληνικό λαό σε συνθήκες εξαθλίωσης και μαρασμού. Ταυτόχρονα αυτός ο λαός «δεν βλέπει φως» από πουθενά με συνέπεια να παραμένει «αποστρατευμένος» μετά το 2015.
Τα κόμματα υποτίθεται ότι διεκδικούν την ψήφο του λαού με τον προγραμματικό τους λόγο και τον απολογισμό της δράσης τους, ιδιαίτερα το τελευταίο η εκάστοτε κυβέρνηση. Όμως η ωμή πραγματικότητα μας προσγειώνει στην ελληνική κομματική «πρακτική». Προεκλογική περίοδος = ταξίματα, υποσχέσεις και μεγάλα λόγια χωρίς δεσμεύσεις. Μετά ακολουθεί η «ανακάλυψη» των προβλημάτων, τα οποία βολεύει αν αποδίδονται σε «εξωγενείς παράγοντες» ή στη φύση με τελικό αποτέλεσμα την εφαρμογή ενός διαφορετικού προγράμματος.
Από το προεκλογικά προγράμματα και τον «διάλογο» που υποτίθεται ότι έχουν αναπτύξει τα κόμματα με το λαό προκύπτουν ορισμένα βασικά συμπεράσματα, για να γνωρίζουμε τι θα γίνει την επόμενη μέρα ανεξάρτητα αν θα έχουμε κυβέρνηση που θα προκύψει από αυτές ή τις επόμενες εκλογές της 2ας Ιουλίου:
1.Η απερχόμενη κυβέρνηση Μητσοτάκη γενικά δηλώνει ότι έκανε πολλά καλά και για όσα δεν έκανε φταίει η συγκυρία της πανδημίας, ο εξωγενής πληθωρισμός και ο πόλεμος στην Ουκρανία. Η Ελλάδα κατ΄ αυτούς είναι «Όαση» στην ΕΕ την παρούσα περίοδο, αξιοποιώντας διάφορα οικονομικά μεγέθη κατά το δοκούν. Ενδεικτικά:
Πανηγυρίζουν για την Ελλάδα που είναι «πρωταθλήτρια» στην ΕΕ το 2022 στην ανάπτυξη (3,5% ΕΕ, 5,5% η Ελλάδα) και πάει για τριπλάσιο ρυθμό το 2023 συγκριτικά (0,8% η ΕΕ, 2,3% η Ελλάδα). «Αγνοούν» όμως την εξέλιξη από το 2019 και μετά (περίοδος που αξιολογείται η απερχόμενη κυβέρνηση) που δείχνει ότι συνολικά η θέση της Ελλάδας στην περίοδο διακυβέρνησης Μητσοτάκη χειροτέρευσε συγκριτικά με το μέσο όρο της ΕΕ. Στην ΕΕ το ΑΕΠ στο τέλος του 2022 ήταν στο 102,9% συγκριτικά με το 2019 ενώ στην Ελλάδα ήταν κάτω από το επίπεδο του 2019, στο 98,7% (στοιχεία Κομισιόν Φεβρουαρίου 2023).
Για τους εργαζόμενους, παρουσιάζουν την ονομαστική αύξηση του μισθού αλλά «ξεχνούν» τον πληθωρισμό που καλπάζει (στα τρόφιμα και τα είδη πρώτης ανάγκης είναι κατά πολύ υψηλότερος από τη μέση μεταβολή του γενικού δείκτη) και τη φορολογία που δεν προσαρμόζεται τιμαριθμικά, αλλά είναι σταθερή, με αποτελέσματα να μειώνεται δραστικά η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων. Η κυβέρνηση επαίρεται για την αύξηση κατά 12,4% των μέσων μηνιαίων αποδοχών και κατά 20% του κατώτατου μισθού, στην περίοδο 2019-2022. Φτάνει μάλιστα σε τέτοιο σημείο παραποίησης της οικονομικής πραγματικότητας που αναφέρει ότι αυτή η αύξηση «σημαίνει 2,8 πρόσθετους μισθούς ετησίως»!!! Όμως, δυστυχώς για όλους εμάς, η πραγματικότητα που ζούμε είναι τελείως διαφορετική σε πραγματικούς οικονομικούς όρους αν λάβουμε υπόψη τον πληθωρισμό και την μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας. Την περίοδο Ιουλίου 2019 (έναρξη θητείας κυβέρνησης ΝΔ) έως και τον Δεκέμβριο 2022 η αύξηση του πληθωρισμού (ΔΤΚ) ήταν 12,0%. Συνεπώς μόνο από τον πληθωρισμό μηδενίστηκε η αύξηση στο μέσο μισθό. Αν λάβουμε υπόψη και τη αύξηση της φορολογίας, λόγω μη τιμαριθμικής αναπροσαρμογής, τότε έχουμε σημαντική μείωση του πραγματικού εισοδήματος. Ο ΟΟΣΑ σε πρόσφατη έκθεσή του (Απρίλιος 2023) αναφέρει ότι στην Ελλάδα η μείωση των πραγματικών μισθών το 2022 ανήλθε στο 7,4% και συγκριτικά με το 2019 σημειώθηκε οριακή μείωση στο μέσο ονομαστικό μισθό.
Για τους συνταξιούχους τα πράγματα είναι τραγικά. Την 1/1/2023 έλαβαν αύξηση 7,75% μόνο στις κύριες συντάξεις. Οι επικουρικές έμειναν στα ίδια επίπεδα. Η αύξηση αυτή ήταν η πρώτη μετά τις συνεχείς περικοπές από το 2012. Με βάση τα προαναφερθέντα για τον πληθωρισμό και τη φορολογία οι συνταξιούχοι έχουν χάσει, κατά την περίοδο διακυβέρνησης ΝΔ, κατά μέσο όρο πολύ πάνω από το 12% της αγοραστικής τους δύναμης συνολικά (κύριες και επικουρικές συντάξεις).
Ανάλογα είναι τα στοιχεία και για πολλά άλλα μεγέθη που εμφανίζουν την ευημερία της ελληνικής οικονομίας χωρίς φυσικά τα συμπεράσματα να ανταποκρίνονται στην πραγματική της κατάσταση. Ενδεικτικά οι ξένες επενδύσεις. Γίνεται αναφορά μόνο σε ποσοτικά στοιχεία χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το τι αφορούν και αν συμβάλουν στην ανάπτυξη της οικονομίας. Έτσι η κερδοσκοπία των ξένων στα υπάρχοντα ακίνητα και στις δημόσιες υποδομές εμφανίζεται ως ανάπτυξη.
Και ενώ τα λαϊκά εισοδήματα μειώνονται σε πραγματικούς όρους τα κέρδη των επιχειρήσεων έχουν φτάσει σε αστρονομικά επίπεδα. Όμως για αυτά δεν γίνεται συζήτηση διότι προκαλούν…. Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Στουρνάρα για το 2022 «το μερίδιο καθαρού κέρδους (που ορίζεται ως ο λόγος του καθαρού λειτουργικού πλεονάσματος προς την καθαρή προστιθέμενη αξία), το οποίο εκφράζει την απόδοση του επιχειρηματικού τομέα σε όρους λειτουργικών κερδών, έφθασε σε ιστορικά υψηλά το εννεάμηνο του 2022 (38,4%), έναντι 33,6% την αντίστοιχη περίοδο του 2021.».
Συνεπώς μια περίοδος μείωσης των εισοδημάτων των λαϊκών στρωμάτων, έκρηξης κερδοφορίας των επιχειρήσεων και πλιάτσικου στη λαϊκή περιουσία, τις δημόσιες υποδομές και τα ξενοδοχεία λόγω χρεών προς τις τράπεζες ονομάζεται από την κυβέρνηση «παραγωγική Ελλάδα»…
2.Για την περίοδο 2023-2027 όλα τα κυβερνητικού προσανατολισμού κόμματα υπόσχονται πακτωλούς χρημάτων σε πάσης φύσεως οικονομικές διαδικασίες (π.χ. αυξήσεις μισθών, συντάξεων, δαπανών υγείας, εξειδικευμένων παροχών κλπ) με ένα κοινό χαρακτηριστικό, χωρίς καμία δέσμευση χρονική, ποσοτική και κυρίως ποιοτική.
Σε όλους τους πολίτες, προσδοκώντας την ψήφο τους, έχουν να δώσουν και κάτι. Όμως όλα αυτά που «θα» δώσουν δεν προσδιορίζουν το πότε, με ποια διαδικασία, ποιες προϋποθέσεις. Ενδεικτικά από το πρόγραμμα της ΝΔ «Αύξηση του μέσου μισθού πάνω από 25% μέσα στην τετραετία 2023-2027 (στα 1.500 ευρώ από 1.170 ευρώ) και αύξηση κατώτατου μισθού στα 950 ευρώ εντός της τετραετίας». Πότε, με ποια κλιμάκωση, με ποια σχέση με τον πληθωρισμό, την αύξηση του παραγόμενου προϊόντος κλπ δεν υπάρχει κάποιος σχολιασμός. Μένει μόνο το «θα» στη νέα τετραετία. Το τι έγινε στην τρέχουσα το προαναφέραμε. Συνεπώς αντίστοιχα και στη νέα.
Σημείο ειδικής αναφοράς και αιχμής από τη ΝΔ είναι η «ανάταξη» της δημόσιας υγείας. Η κυβέρνηση που δεν σεβάστηκε τη δημόσια υγεία και τους υγειονομικούς που έδωσαν την ψυχή τους στον αγώνα κατά της πανδημίας, που μείωσε τις δαπάνες υγείας, που διαλύει το δημόσιο σύστημα υγείας που προχωρά σε σταδιακή ιδιωτικοποίηση του κάνει σήμερα κεντρικό προεκλογικό θέμα την υγεία. Υπόσχεται πολύ «συγκεκριμένα» πράγματα. «Αύξηση των δαπανών», «ενίσχυση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού», «10.000 προσλήψεις νοσηλευτικού προσωπικού», «εγγύηση πρόσβασης του ΕΑΒ, πρώτες βοήθειες σε 7 με 10 λεπτά από την κλήση» και άλλα αντίστοιχα. Μετά από αυτές τις ευχές δεν γίνεται καμία αναφορά πόση θα είναι η αύξηση των δαπανών, πότε θα γίνουν οι προσλήψεις κλπ. Συνεπώς υποσχέσεις για να έχουμε κάτι να λέμε.
Και η αξιωματική αντιπολίτευση πλειοδοτεί σε παροχές. Εδώ το «έργο» επαναλαμβάνεται για μία ακόμα φορά, σε αντιστοιχία με το 2014. Καταθέτει προτάσεις «κοστολογημένες», όπως ακριβώς έλεγε και τότε (να θυμηθούμε ενδεικτικά το «Πρόγραμμα Θεσσαλονίκης» του Σεπτεμβρίου 2014), μελετημένες μέσα από εμφανίσεις σε συνέδρια ειδικών, αναγκαίες για την λαό σε προοδευτική κατεύθυνση. Για το 2015 και την «κωλοτούμπα» δικαιολογείται με τις πιέσεις από έξω. Όμως πολύ έγκαιρα, πριν το 2015, πολλοί είχαν (είχαμε) προειδοποιήσει με συγκεκριμένους τρόπους για τις διαθέσεις των «έξω» και του «Σόϊμπλε» που θυμήθηκε πρόσφατα ο κ. Τσίπρας. Η απάντηση ήταν ότι το ξέρουμε και είμαστε προετοιμασμένοι. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά. Ένα πρόγραμμα στα χαρτιά, που δεν είναι αντικείμενο πάλης του λαού αλλά έχει βγει από κάποια γραφεία απλά για να υπάρχει και να σημειώνει την «προοδευτικότητα» κάποιων που απλά ορέγονται τις καρέκλες, δεν θα έχει καμία τύχη. Όπως ακριβώς δεν είχε τύχη όχι το «βαρύ» «θα σκίσω τα μνημόνια» αλλά ούτε το ελαφρύ και «κοστολογημένο Πρόγραμμα Θεσσαλονίκης».
Η παροχολογία μεταξύ των δύο μονομάχων έχει σαν συνέπεια να συναγωνίζονται ποιο πρόγραμμα είναι πιο σωστά κοστολογημένο και την ίδια στιγμή ο κ. Στουρνάρας να δηλώνει ότι «πολλοί λένε πράγματα τα οποία δεν πρόκειται να εφαρμοστούν» διότι «αν τα κοστολογήσουμε ορθά αυτά τα οποία λέγονται, ξεπερνάμε κατά πολύ τον όποιο δημοσιονομικό χώρο»!
3.Αγνοούν την οικονομική πραγματικότητα που οι ίδιοι με τις μνημονιακές δεσμεύσεις και νόμους δημιούργησαν. Υπόσχονται χωρίς να κάνουν την παραμικρή συζήτηση για μνημονιακό θεσμικό πλαίσιο που οι ίδιοι (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ) δημιούργησαν και τις δεσμεύσεις που έχουμε σαν χώρα με τις υπογραφές τους. Ενδεικτικά είμαστε απόλυτα ελεγχόμενοι από τους δανειστές, μέχρι να εξοφλήσουμε το 75% των δανείων που έχουμε λάβει από αυτούς. Επιπλέον έχουμε δώσει ως εγγύηση την περιουσία του «υπερταμείου» για 99 χρόνια!!!. Με αυτά τα δεδομένα γιατί δεν θα μας ξαναπεί μεθαύριο κάποιος «προοδευτικός» που ζητά να γίνει κυβέρνηση «δεν υλοποιώ τη δική μου πολιτική, με υποχρέωσαν οι έξω», όπως δικαιολογείται για το 2015.
Φυσικά η ΝΔ τα γνωρίζει και ασπάζεται απόλυτα αυτές τις υποχρεώσεις και δεν θα έχει κανένα πρόβλημα, στο όνομα οποιασδήποτε δικαιολογίας είτε είναι η «κατάκτηση» της επενδυτικής βαθμίδες είτε πίεση των αγορών είτε απαίτηση των δανειστών να ξεχάσει τις υποσχέσεις και να μας εγκαλέσει με τη βοήθεια του κ. Στουρνάρα στην «δύσκολη οικονομική πραγματικότητα».
4.Ενώ ορκίζονται στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό τους αφήνουν εκτός συζήτησης τις υποχρεώσεις που έχουν υπογράψει και απορρέουν από τα μνημόνια και την επαναφορά, σε αυστηρότερη εφαρμογή, του δημοσιονομικού συμφώνου σταθερότητας. Στην κατεύθυνση αυτή της πίεσης από «έξω» εκτός από το μνημονιακό πλαίσιο και τις δεσμεύσεις πρέπει να προσθέσουμε ότι η περίοδος της δημοσιονομικής χαλαρότητας λόγω πανδημίας λήγει φέτος. Από το 2024 περνάμε ξανά στον «κορσέ» του συμφώνου σταθερότητας (δημοσιονομική πειθαρχία) και συνεπώς στην υποχρέωση για πρωτογενή πλεονάσματα πάνω από 2%.
5.Εκτός από τις «κοκορομαχίες» για το θεαθήναι, στο όνομα της εξουσίας και της καρέκλας, η ουσία των πραγματικών προγραμμάτων των τριών κομμάτων εξουσίας κινείται στις ίδιες κατευθύνσεις. Τα αποκαλυπτήρια της κατάστασης τα έκανε κάποιος εκ των έσω. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος σε πρόσφατη εκδήλωση στην οποία συμμετείχε στο πάνελ ως εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, όπου συμμετείχαν και εκπρόσωποι της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ άλλων ανέφερε: «Οι συγκλίσεις μεταξύ των συστημικών κομμάτων στην Ελλάδα είναι εντυπωσιακά μεγάλες, έχουν γίνει πάρα πολύ μεγάλες συναντήσεις μεταξύ της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ. … Είμαστε μία χώρα ευρωπαϊκή, είμαστε μία χώρα που έχει δημοσιονομικούς περιορισμούς – αρκεί να τους θυμόμαστε για να μην τους ξεχνάμε – είμαστε μία χώρα του ΝΑΤΟ, είμαστε μία χώρα που έχει ανυψώσει σε στρατηγική προτεραιότητα την εταιρική συνεργασία με τις ΗΠΑ, είμαστε μία χώρα η οποία έχει περάσει την εμπειρία της οικονομικής κρίσης και μία χώρα που καταλαβαίνει ότι η φοβική δημοκρατία η ευρωπαϊκή είναι επικίνδυνη, εάν δεν μπορείς να διαφυλάξεις την κοινωνική συνοχή».
6.Από τους ήδη εντός βουλής, όσοι ορκίζονται στο όνομα της αριστεράς και των ρήξεων δεν κάνουν αναφορά στο πως θα δημιουργηθεί κίνημα και πως οι ίδιοι θα συμβάλλουν. Αρκούνται σε προγράμματα και «επεξεργασμένες» – εξειδικευμένες προτάσεις από τους ειδικούς του εκάστοτε κομματικού μηχανισμού και το μόνο που χρειάζονται είναι «η ψήφος του λαού για να σωθεί ο λαός» ή για να κάνουν τη «ρήξη» που αναφέρουν και στον τίτλο τους. Πως θα γίνουν αυτά χωρίς το λαό ενωμένο, όπως μας διδάσκει διαχρονικά η ιστορία, μόνο οι ειδικοί με «αριστερό πιστοποιητικό» το γνωρίζουν.
Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 637, 13/05/2023
