Το «διηνεκές μνημόνιο» του ΣΥΡΙΖΑ

Η ψήφιση του «πολυνομοσχεδίου» επισφραγίζει τη θητεία της πιο υπάκουης κυβέρνησης στους δανειστές

του Παύλου Δερμενάκη

Το τελευταίο πολυνομοσχέδιο προαπαιτούμενων της παρούσας μνημονιακής φάσης (3ο μνημόνιο) ψηφίστηκε την Πέμπτη 14/6/2018 από τους υπάκουους, στις εντολές των δανειστών, βουλευτές των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Τους γνωστούς «ναι σε όλα» για να συνεχίζουν να απολαμβάνουν τα προνόμια της θέσης, που υπό άλλες συνθήκες δεν θα έβλεπαν ούτε στον ύπνο τους. Το πολυνομοσχέδιο αποτελεί ένα ακόμα καρφί, από τα 20 περίπου που έχουν ήδη ψηφίσει, στο φέρετρο με το οποίο αποφάσισαν να κηδέψουν τη χώρα και τον λαό αρκεί να είναι αυτοί στην «εξουσία».

Το πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνει δύο ουσιαστικά τμήματα. Το ένα αφορά νομοθετικές ρυθμίσεις κατ’ εντολή των δανειστών για διάφορα θέματα τις γνωστές «μεταρρυθμίσεις». Το δεύτερο και σημαντικότερο αφορά τη «νομιμοποίηση» των υποσχέσεων-δεσμεύσεων προς τους δανειστές μέσω του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού προγράμματος 2019-2022. Το μεσοπρόθεσμο το αναλύσαμε στο προηγούμενο φύλλο της εφημερίδας (δείτε φ.411, «Μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόγραμμα 2019-2022»).

Τα χαρακτηριστικά του «πολυνομοσχεδίου»

Τα χαρακτηριστικά του παρόντος «πολυνόμου» πλέον, αφού έχει ήδη ψηφιστεί συνοψίζονται στα ακόλουθα:

• Δεσμεύει με ρυθμίσεις τη χώρα και τον λαό για την περίοδο μετά τη λήξη του 3ου μνημονίου. Είναι οι μνημονιακού χαρακτήρα ρυθμίσεις που θα εφαρμοστούν στην περίοδο μετά το 3ο μνημόνιο. Γι’ αυτό και πολλοί το εξισώνουν με 4ο μνημόνιο, αφού στην πράξη περί αυτού πρόκειται, με μόνη διαφορά ότι για αυτό δεν προβλέπεται χρηματοδότηση της χώρας από τους δανειστές.

• Οι ρυθμίσεις αφορούν δεσμεύσεις επίτευξης ιδιαίτερα επώδυνων στόχων, μεταφορά νωρίτερα μέτρων που ήδη έχουν ληφθεί και λήψη αυτόματων διορθωτικών μέτρων εάν υπάρχει απόκλιση από τους στόχους και φυσικά εφαρμογή συγκεκριμένων νεοφιλελεύθερων μέτρων και διαδικασιών, σε τομείς και κλάδους της οικονομίας και της κοινωνικής ζωής, που μπορεί όλα να μην έχουν άμεση δημοσιονομική επίπτωση, αποτελούν όμως στοιχεία με βαριές επιπτώσεις στον λαό και την χώρα.

• Το βάθος αυτών των ρυθμίσεων, η λεπτομέρεια με την οποία έχουν ασχοληθεί οι δανειστές για να υποδείξουν την ακριβή διατύπωση στις νομοθετικές ρυθμίσεις και η εμπλοκή δέκα υπουργείων στα θέματα καταδεικνύει τη μορφή αποικιοποίησης της χώρας.

• Όσον αφορά τη δημοκρατία στη χώρα, την εκλογή κυβέρνησης και τη θέληση του λαού εκφρασμένη με την ψήφο του, αυτά είναι ψιλά γράμματα ειδικά για την παρούσα κυβέρνηση. Κατά παράβαση κάθε έννοιας δημοκρατίας και του συντάγματος δεσμεύει με την ψήφιση του παρόντος νόμου όχι τη δική της θητεία αλλά τις επόμενες κυβερνήσεις τουλάχιστον μέχρι το 2022. Η ψήφιση αυτή σε συνδυασμό με την αλλαγή νομοθεσίας όσον αφορά το δημόσιο χρέος (αγγλικό δίκαιο), από την κυβέρνηση Παπαδήμου, κάνουν πλέον αδύνατη την όποια διαδικασία, μετά από επιλογή του λαού, για διαγραφή χρέους.

• Τα αντίμετρα κοινωνικής «ευαισθησίας» της κυβέρνησης είναι μία ακόμα απάτη. Η κυβέρνηση που δήλωνε ότι για κάθε 1 ευρώ νέα μέτρα θα αντιστοιχούσε 1 ευρώ αντίμετρα για μία ακόμα φορά διαψεύδει τον εαυτό της. Μόνο από τους συνταξιούχους και τη φορολογία (δηλαδή μισθωτοί και πάλι συνταξιούχοι) αφαιρεί ετήσια, κατά μέσο όρο 5 δισ. ευρώ στην 4ετία 2019-2022. Τα αντίμετρα στην καλύτερη περίπτωση προβλέπεται να είναι κάτι λιγότερο από 2 δισ. ευρώ, δηλαδή αναλογία 0,4 ευρώ για κάθε 1 ευρώ νέων μέτρων μέχρι τώρα. Φυσικά αυτά τα αντίμετρα δεν είναι εξασφαλισμένα καθώς πρέπει πρώτα να επιτευχθούν οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων και μετά το υπέρ-πλεόνασμα θα πάει στα αντίμετρα. Φυσικά όλα τα αντίμετρα δεν είναι κοινωνικού χαρακτήρα, αρκεί να θυμίσουμε μόνο τη δέσμευση για μείωση της φορολογίας επιχειρήσεων από 29% σε 26%. Σημειώνουμε επίσης ότι ήδη μειώθηκε το ποσό των αντιμέτρων, από 2,65 δισ. ευρώ αρχικά πήγε στο 1,99 δισ. και οι περικοπές αφορούν κύρια κοινωνικές παροχές.

Με τη δημοσιοποίηση του νομοσχεδίου όλοι οι κοινωνικοί φορείς εξέφρασαν την αντίθεσή τους. Η «κοινοβουλευτική» μας διαδικασία επιτρέπει σε κάποιους από αυτούς να εκφράσουν τη γνώμη τους επ’ αυτού στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής. Εκεί σύμφωνα με τη διαδικασία, λόγω του επείγοντος του πολυνομοσχεδίου, είχαν τον «άπλετο» χρόνο των τεσσάρων λεπτών (!) για να αναπτύξουν τις απόψεις τους. Στην πράξη η «αποθέωση» της δημοκρατίας στην περίοδο «κυβέρνησης Αριστεράς». Και αυτό είναι ένα μόνο δείγμα για να μην αναφερθούμε τους υπόλοιπους περιορισμούς, που έχουν καταργήσει τον διάλογο, όσον αφορά τη διαδικασία μέχρι την ψήφιση του νόμου. Έτσι η Βουλή με την ψήφο των «υπάκουων» πρωτοκολλά έναν ακόμα νόμο που υπαγόρευσαν –αν δεν τον έγραψαν οι ίδιοι– οι δανειστές.

Η κυβέρνηση Τσίπρα, που «έβγαλε» την περισσότερη μνημονιακή δουλειά όσον αφορά την υλοποίηση πολιτικών, με τον τελευταίο πολυνόμο αλυσοδένει τον λαό και τη χώρα στις μνημονιακές πολιτικές μετά την «τυπική» λήξη των μνημονίων και μετά το τέλος της δικής της θητείας. Μας καταδικάζουν στο «διαρκές μνημόνιο» αυτοί που υποσχέθηκαν και εκλέχτηκαν για να μας απαλλάξουν από τα μνημόνια

Ειδικότερα μέτρα και η σημασία τους

Με δεδομένη την μεγάλη έκταση των θεμάτων που καλύπτει ο νόμος προχωρούμε σε μερικά επιλεκτικά σχόλια τμημάτων του.

• Ο αρχικός στόχος του Σόιμπλε το καλοκαίρι του 2015 επετεύχθη με τον παρόντα νόμο. Να θυμηθούμε ότι ζητούσε δημόσια περιουσία ως εγγύηση για τον δανεισμό. Αφού στήθηκε το Υπέρ-Ταμείο και στελεχώθηκε σύμφωνα με τις απαιτήσεις των δανειστών έφτασε η ώρα να λάβουν ως εγγύηση την περιουσία του. Στο άρθρο 109 προβλέπεται ότι το Υπέρ-Ταμείο εγγυάται την έγκαιρη εκπλήρωση των υποχρεώσεων του ελληνικού κράτους στους δανειστές και υπόσχεται ότι στην περίπτωση που το κράτος δεν καταβάλλει τις δόσεις των δανείων το ταμείο «θα φέρει την ευθύνη καταβολής του σαν να ήταν ο κύριος οφειλέτης, το οποίο ανέρχεται στο ποσό των 25 δις ευρώ»! Δηλαδή εντάσσεται στις δανειακές συμβάσεις με την περιουσία του ως εγγυητής για λογαριασμό του δημοσίου! Με αυτή την εξέλιξη η παρούσα κυβέρνηση κατέδειξε το πόσο αποικία έκανε τη χώρα.

• Για τη διευκόλυνση της «επένδυσης» Λάτση στο Ελληνικό δημιουργείται ειδικός φορέας διαχείρισης που θα καλύπτει τα θέματα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Αντί όλος ο χώρος να ενταχθεί στον δήμο Ελληνικού όπου και ανήκει, δημιουργείται μια «νέα βαθμίδα τοπικής αυτοδιοίκησης» κατ’ εντολήν για να παρέχει υπηρεσίες ΟΤΑ. Προφανώς τα συμφέροντα που επενδύονται είναι μεγάλα για να αφεθούν στην ευθύνη της τοπικής αυτοδιοίκησης με τα γνωστά της προβλήματα και πρώτο την υποχρηματοδότηση. Εδώ δίνονται άμεσες λύσεις που θα έχουν εξασφαλισμένη την κρατική χρηματοδότηση (το προβλέπει ο νόμος) και ευέλικτες διαδικασίες για να ικανοποιούν τις απαιτήσεις του επενδυτή αρχικά και των «υψηλού εισοδήματος» κατοίκων της περιοχής στη συνέχεια. Έτσι χτίζονται τα τείχη ανάμεσα στους ανθρώπους και ετοιμάζεται το πλαίσιο της ιδιωτικής πολεοδόμησης για το μέλλον.

• Ο νόμος «Κατσέλη» λήγει οριστικά στις 31/12/2018. Οι υποσχέσεις της κυβέρνησης για παράταση έγιναν «καπνός», όμως με τις νέες αλλαγές ο νόμος γίνεται ακόμα πιο δύσκολος για τους δανειολήπτες, από τώρα και μέχρι τη λήξη του. Το όριο ένταξης των 180.000 ευρώ αντικειμενικής αξίας προσαυξανόμενο ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας μπορεί να μετατραπεί μετά από απαίτηση του δανειστή (ελάχιστα πιθανό) ή της τράπεζας (πιο πιθανό) σε εμπορική αξία από ανεξάρτητο εκτιμητή. Αν η εμπορική αξία ξεπερνά το όριο υπάρχουν πλέον οι διαδικασίες να μην εξαιρεθεί από την εκποίηση και συνεπώς ο δανειολήπτης να χάσει και τη μοναδική κατοικία του. Το ότι υπάρχουν κάποιες ασφαλιστικές δικλείδες είναι λόγια ή μάλλον νομοθεσία του «αέρα» καθώς οι τράπεζες εκεί που θα θέλουν έχουν και τον τρόπο να υπερβούν τις δικλείδες.

• Η πώληση των επιχειρηματικών δανείων στα «αρπακτικά Funds» θα γίνεται πλέον με συνοπτικές διαδικασίες χωρίς να απαιτείται προειδοποίηση του οφειλέτη το τελευταίο 12μηνο. Έτσι τα funds φτάνουν ακόμα πιο κοντά στον σκοπό τους να «βάλλουν στο χέρι» τα ενέχυρα των επιχειρήσεων που όπως τους έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση «κρύβουν μεγάλες υπεραξίες». Γι’ αυτό δεν είναι τυχαίο ότι τα 12 σήμερα funds που έχουν ήδη λάβει άδεια λειτουργίας εντός ολίγου θα γίνουν 20. Ο μηχανισμός αυτός θα αποτελέσει τον «Δούρειο Ίππο» για να αλλάξουν χέρια μια σειρά ελληνικές επιχειρήσεις και σημαντικής αξίας ακίνητα (γη και οικοδομήματα).

• Στα «ψιλά γράμματα» του νόμου των 127 σελίδων (!) περιλαμβάνονται και διατάξεις με «νόημα». Μπορεί να προβλέπεται η καταβολή 70 εκατ. ευρώ από τους σημερινούς καναλάρχες για να διατηρήσουν τη συχνότητά τους αλλά η μείωση της φορολογίας τους είναι μεγαλύτερη των 70 εκατ. ευρώ όπως διαπίστωσε ο πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ, για τους δικούς του λόγους υποθήκης για το μέλλον, κ. Φίλης.

• Τέλος δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στη δια νόμου συγκέντρωση των αποθεματικών του δημοσίου (περίπου 6 δισ. ευρώ) στην Τράπεζα της Ελλάδος ώστε αποτελέσουν τμήμα για «μαξιλαράκι ασφαλείας» που θα διευκολύνει την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους μετά τον Αύγουστο, στον βαθμό που θα υπάρχει πρόβλημα με την «έξοδο στις αγορές». Οι πρόσφατες εξελίξεις στην Ιταλία και η επίδρασή τους στα επιτόκια των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου μας προϊδεάζουν για δύσκολες εξελίξεις. Το δε γεγονός, της συγκέντρωσης των αποθεματικών, από μόνο του μας θυμίζει την περίφημη διαπραγμάτευση του Α’ εξαμήνου 2015, την κατάληξή της και τις αντίστοιχες ενέργειες Τσίπρα για ικανοποίηση των δανειστών.

Η κυβέρνηση Τσίπρα, που «έβγαλε» την περισσότερη μνημονιακή δουλειά όσον αφορά την υλοποίηση πολιτικών, με τον τελευταίο πολυνόμο αλυσοδένει τον λαό και τη χώρα στις μνημονιακές πολιτικές μετά την «τυπική» λήξη των μνημονίων και μετά το τέλος της δικής της θητείας. Μας καταδικάζουν στο «διαρκές μνημόνιο» αυτοί που υποσχέθηκαν και εκλέχτηκαν για να μας απαλλάξουν από τα μνημόνια.

Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 412, 16/06/2018

Πηγή: Το «διηνεκές μνημόνιο» του ΣΥΡΙΖΑ | Δρόμος της Αριστεράς

Παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος;

Κλιμακώνονται οι διεθνείς αντιδράσεις για την επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ

του Πέτρου Αβραμίδη

Τ

ον περασμένο Μάρτιο ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να προχωρήσει, στις εισαγωγές στις ΗΠΑ, στην επιβολή δασμών 25% για τα προϊόντα χάλυβα και 10% για τα προϊόντα αλουμινίου. Όταν εκδόθηκε, λίγες μέρες μετά, η σχετική νομοθετική ρύθμιση εξαιρέθηκαν προσωρινά, μέχρι 1/6/2018, ο Καναδάς και το Μεξικό προκειμένου να πραγματοποιηθεί σχετικός διάλογος στο πλαίσιο της NAFTA (Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Βόρειας Αμερικής) καθώς και η ΕΕ. Επίσης εξαιρέθηκαν Αυστραλία, Βραζιλία και Αργεντινή. Πολλοί τότε μίλησαν για «φιάσκο» στην επιβολή των δασμών και βρήκαν την ευκαιρία να δημιουργήσουν θεωρίες ότι ο Τραμπ αυτά που λέει δεν τα εννοεί. Όμως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και με νέα ανακοίνωση ο Τραμπ γνωστοποίησε ότι η «περίοδος χάριτος» τελείωσε και από 1/6/2018 οι δασμοί εφαρμόζονται για τον Καναδά, το Μεξικό και την ΕΕ. Βασικό επιχείρημα της επιβολής των δασμών η προστασία της ασφάλειας των ΗΠΑ (!!!) μετά από σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2017.

Αρχικός στόχος από την επιβολή των δασμών εμφανίστηκε η Κίνα. Όμως μετά από διάφορες διπλωματικές πρωτοβουλίες μεταξύ των δύο χωρών το θέμα βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση.

Φυσικά οι ενέργειες Τραμπ δεν έμειναν αναπάντητες από αυτούς που άμεσα θίγονται. Ο Καναδάς αντέδρασε επιβάλλοντας δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 12,9 δισ. δολαρίων από 1η Ιουλίου, όπως ο χάλυβας το χοιρινό κρέας και το ουίσκι. Αντίστοιχα το Μεξικό επέβαλε δασμούς 10%-25% στο χάλυβα και σε αγροτοδιατροφικά προϊόντα. Η ΕΕ ετοιμάζει τη λίστα των αμερικανικών προϊόν στα οποία θα τεθούν δασμοί, η επιβολή των οποίων θα ξεκινήσει από 1η Ιουλίου, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τα τζιν, το ουίσκι, οι μηχανές «Harley Davidson» και είδη ευρείας κατανάλωσης. Εκτός δε από τα άμεσα αντίποινα όλοι οι θιγόμενοι ετοιμάζονται να προσφύγουν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου προκειμένου να λάβει μέτρα κατά των ΗΠΑ.

Συμπερασματικά βρισκόμαστε σε συνθήκες κλιμάκωσης της παγκόσμιας εμπορικής αντιπαράθεσης. Οι μέχρι σήμερα διπλωματικές πρωτοβουλίες, ακόμα και οι επαφές Τραμπ με Μέρκελ και Μακρόν, δεν οδήγησαν σε αποκλιμάκωση της έντασης.

Η βαρύτητα των συναλλαγών για τα συγκεκριμένα προϊόντα στα οποία επέβαλαν δασμούς οι ΗΠΑ, σύμφωνα με τις υπάρχουσες μελέτες, για τις ίδιες όσο και για τους άμεσα εμπλεκόμενους ανταγωνιστές τους δεν είναι τόσο σημαντική που να δικαιολογεί το μέγεθος της αντιπαράθεσης.

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω προκύπτει το ερώτημα σχετικά με τη στρατηγική Τραμπ, καθώς δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό ότι διακυβεύεται η ασφάλεια των ΗΠΑ από εισαγωγές προϊόντων αλουμινίου και χάλυβα από ΕΕ, Καναδά και Μεξικό.

Στόχος η ανάσχεση της οικονομικής αποδυνάμωσης των ΗΠΑ

Στην πραγματικότητα, η «ασφάλεια» είναι πρόφαση για τη χρήση των δασμών. Ο σκοπός της χρήσης των δασμών κα του προστατευτισμού εκ μέρους της διοίκησης Τραμπ είναι για να αποσπάσει καλύτερους όρους στις εμπορικές συναλλαγές με την Κίνα και την ΕΕ και για να εξωθήσει το Μεξικό και τον Καναδά σε επαναδιαπραγμάτευση της NAFTA. Είναι γνωστές οι απόψεις Τραμπ ότι οι προκάτοχοί του «δεν έκαναν καλά τη δουλειά τους» με αποτέλεσμα οι ΗΠΑ να είναι ζημιωμένες από την τρέχουσα δομή του παγκόσμιου εμπορίου. Γενικότερα ο Τραμπ προσπαθεί να αναστρέψει την τρέχουσα κατάσταση της παγκοσμιοποίησης με στόχο να ανακόψει τον φθίνοντα ρόλο της βαρύτητας των ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία και γεωπολιτική σκακιέρα. Στο πλαίσιο αυτό έχει προχωρήσει σε ενέργειες όπως η υπαναχώρηση από τις συμφωνίες TPP, κλιματικής αλλαγής και το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, η επαναδιαπραγμάτευση της NAFTA και η έναρξη διαδικασίας σταδιακής επιβολής δασμών. Το εάν θα «βγει η παρτίδα»΄ή όχι είναι κάτι που θα φανεί μελλοντικά και θα εξαρτηθεί από το εάν οι εχθροπραξίες που ξεκίνησε ο πρόεδρος Τραμπ θα εξελιχθούν σε παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο ή θα βρεθούν λύσεις «δια της διπλωματικής οδού».

Την Παρασκευή 8 και το Σάββατο 9 Ιούνη στο Κεμπέκ του Καναδά γίνεται η σύνοδος του G-7, οι αρχηγοί των 7 μεγαλύτερων βιομηχανικών χωρών. Στην ατζέντα «δεσπόζει» το θέμα της εμπορικής αντιπαράθεσης. Πρόκειται για μια δύσκολη συζήτηση για όλους καθώς ήδη έχουν ανεβεί οι τόνοι αντιπαράθεσης ακόμα και σε προσωπικό επίπεδο. Ο Τραμπ μέσω Twitter ανέφερε «Να πείτε παρακαλώ στον πρωθυπουργό του Καναδά Τζάστιν Τριντό και στον πρόεδρο της Γαλλίας Εμμανουέλ Μακρόν ότι επιβάλλουν στις ΗΠΑ τεράστιους δασμούς και δημιουργούν μη νομισματικούς φραγμούς», και ο Μακρόν από την πλευρά του δήλωσε «Μπορεί ο Αμερικανός πρόεδρος να μην νοιάζεται για το ότι είναι απομονωμένος σήμερα, αλλά δεν μας πειράζει να μείνουμε έξι, εάν χρειάζεται». Έτσι αναμένεται μία σύνοδος του G-7 με αντιπαράθεση 6 προς 1 και ενδεχόμενα χωρίς εγκεκριμένη τελική κοινή ανακοίνωση. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν φαίνεται, μέχρι τώρα, να ενοχλεί τον Τραμπ. Όμως η ενδεχόμενη κλιμάκωση της έντασης κρύβει πολλούς κινδύνους, με πρώτο και κύριο τις εξελίξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές και στη συνέχεια τον παραγωγικό ιστό της οικονομίας. Ήδη εκτιμήσεις της Goldman Sachs αναφέρουν ότι οι επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου μέχρι σήμερα στις παγκόσμιες αγορές ανέρχονται σε απώλειες 1,25 τρισ. δολαρίων.

Συνεπώς τα δύσκολα είναι μπροστά για όλους... και για όσους ονειρεύονται «ειδυλλιακές εξόδους στις αγορές»....

Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 411, 09/06/2018

Πηγή: Παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος; | Δρόμος της Αριστεράς

Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πρόγραμμα 2019-2022

Η εφαρμογή των μετά-μνημονιακών δεσμεύσεων σε μακροοικονομικό επίπεδο

του Παύλου Δερμενάκη

«Να σε κάψω Γιάννη μου, να σε αλείψω λάδι», αυτή η λαϊκή παροιμία είναι το μοτίβο της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης μετά την ονομαζόμενη «καθαρή έξοδο». Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν δοθεί μέχρι τώρα στη δημοσιότητα, μέσω της έκθεσης του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, η κυβέρνηση σχεδιάζει για το μεσοπρόθεσμο, που θα κατατεθεί εντός των ημερών για ψήφιση μαζί με όλα τα προαπαιτούμενα, να πραγματοποιήσει υπέρ-πλεονάσματα. Σχεδιάζει να «πετύχει» ρεκόρ που θα μπορούν να συγκριθούν μόνο με τα αντίστοιχα της κυβέρνησης Τσαουσέσκου στη Ρουμανία, όταν φτωχοποίησε πλήρως τον λαό… τα αποτελέσματα μετά, είναι γνωστά.

Να θυμίσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ως μία από τις αιτιολογίες για τα «θετικά» του 3ου μνημονίου είχε αναφέρει την κατάργηση, για το 2015, της υποχρέωσης πρωτογενούς πλεονάσματος 4% στο ΑΕΠ. Την περίοδο εκείνη είχε υποστηρίξει την άποψη ότι «οι ευρωπαϊκές οικονομίες του Νότου δεν μπορούν να στερούνται πόρους που ξεπερνούν το 4% του ΑΕΠ για να αποπληρώνουν ένα χρέος που διαρκώς επιδεινώνεται. Αυτές είναι πολιτικές που στραγγαλίζουν τους εργαζομένους και τις μεσαίες τάξεις προς όφελος μιας μικρής ολιγαρχίας.»

Τα υπέρ-πλεονάσματα

Τα χρόνια πέρασαν, ο ΣΥΡΙΖΑ με τα «ανθρωπάκια» τού «ναι σε όλα» (κατ’ ευφημισμόν βουλευτές), στρογγυλοκάθισε στην καρέκλα της «εξουσίας» και σήμερα εκτελεί πιστά τις εντολές των δανειστών. Αποδέχθηκε, όχι για ένα ή δύο χρόνια αλλά για πέντε, την εντολή τους για πρωτογενή πλεονάσματα στο 3,5% του ΑΕΠ. Παρά τις κριτικές για το επιτεύξιμο ή μη του στόχου και τις μεγάλες αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία, ο Έλληνας Τσαουσέσκου έχει βάλει πρόγραμμα να το ξεπεράσει και μάλιστα κατά πολύ.

Στο νέο μεσοπρόθεσμο, έναντι στόχου εκ μέρους των δανειστών για πλεόνασμα 3,5% κατ’ έτος μέχρι το 2022, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να το υπερβαίνει με αυξανόμενο ρυθμό και από το 3,56% το 2018 να το φτάσει στο 5,19% το 2022. Πρακτικά, σε αυτά τα 5 χρόνια, έχει σκοπό να μας κάνει κυριολεκτικά αφαίμαξη. Αθροιστικά τα πλεονάσματα στην 5ετία σχεδιάζουν να φτάσουν τα 42,5 δισ. ευρώ ή το 4,3% του ΑΕΠ της περιόδου (βλέπε σχετικό πίνακα). Από αυτά τα 34,6 δισ. ευρώ θα πάνε υπέρ της αποπληρωμής του δημοσίου χρέους, δηλαδή στους δανειστές και τα υπόλοιπα 8 δισ. θα αποτελέσουν «μαξιλάρι» είτε για να εφαρμοστούν μέτρα «κοινωνικής πολιτικής», κοινώς «καθρεφτάκια για τους ιθαγενείς», είτε θα χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση ανάγκης και αυτά για εξόφληση χρέους στο βαθμό που λόγω συνθηκών δεν θα μπορεί η κυβέρνηση να «βγει» να δανειστεί από τις αγορές.

Τι σημαίνουν αυτά τα πλεονάσματα για τον λαό και την οικονομία

Κατ’ αρχήν, και αυτό είναι το σημαντικότερο, σημαίνουν συνεχώς υψηλότερους φόρους και μάλιστα στους πλέον αδύναμους. Η αύξηση του ΕΝΦΙΑ στις λαϊκές συνοικίες από φέτος και η μείωση του αφορολόγητου από 8.600 σε 5.600 ευρώ από 1/1/2020 ή νωρίτερα, μέτρα που ισοδυναμούν με έναν μισθό της τάξεως των 700 ευρώ, είναι τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα. Στις λαϊκές συνοικίες της δυτικής Αθήνας και αλλού θα πληρώσουν αυξημένο ΕΝΦΙΑ από το 2018. Επίσης θα κληθούν να καταβάλλουν φόρο όσοι έχουν μηνιαίο εισόδημα πάνω από 715 ευρώ. Ο ΣΥΡΙΖΑ που αγωνιζόταν για τα δικαιώματα της γενιάς των 700 ευρώ στην προηγούμενη δεκαετία, σήμερα καταδικάζει όλους όσους υπερβαίνουν έστω και ελάχιστα τα 700 ευρώ.

Ο μέσος ρυθμός αύξησης των άμεσων φόρων θα είναι 3,9% και των έμμεσων 1,3%. Από που θα βγουν αυτοί οι φόροι όταν είναι γνωστές οι στρεβλώσεις και οι αδικίες του φορολογικού συστήματος; Μα φυσικά από τους ίδιους που, όπως ομολόγησε ο ίδιος ο Τσακαλώτος, υπερφορολόγησε όλα αυτά τα χρόνια. Τους μισθωτούς και τα μεσαία στρώματα. Απλά, τώρα κατεβάζουν τον πήχη πολύ πιο κάτω και φορολογούν και τους φτωχούς.

Εκτός από υπερφορολόγηση τα σχεδιαζόμενα πλεονάσματα σημαίνουν μείωση των κοινωνικών δαπανών αρχής γενομένης από την 1/1/2019 με τη μείωση των συντάξεων κατά 18%, λόγω της κατάργησης της προσωπικής διαφοράς σύμφωνα με το νόμο «Κατρούγκαλου». Πρακτικά πρόκειται για μείωση που ισοδυναμεί με δύο σημερινές μηνιαίες συντάξεις. Παράλληλα, υπάρχουν μια σειρά άλλες δεσμεύσεις για μειώσεις όπως η νέα μείωση του ΕΚΑΣ το 2019 (μέχρι το 2018 έχουν κοπεί 808 εκ. ευρώ) ώστε από 1/1/2020 να καταργηθεί οριστικά.

Όταν στερείς από τον λαό εισοδήματα, είτε με την υπερφορολόγηση, είτε με την περικοπή των δαπανών, είτε με τις εργασιακές σχέσεις ζούγκλας, αυτό θα «χτυπήσει» στην πορεία της οικονομίας. Είμαστε στον 9ο χρόνο των μνημονίων και η ιδιωτική κατανάλωση που αποτελεί τα 2/3 της εγχώριας ζήτησης δεν φαίνεται να ανακάμπτει, παρά τις θετικές αρχικά προβλέψεις κατ’ έτος. Τελικά, οι «προβλέψεις» δεν επιβεβαιώνονται. Φυσικά οι ΣΥΡΙΖΑίοι έχουν ξεχάσει όσα έλεγαν επί του θέματος κριτικάροντας τις αντίστοιχες προβλέψεις των θεσμών και των προηγούμενων κυβερνήσεων. Έχουν ξεχάσει τους πολλαπλασιαστές της οικονομίας και τις συνέπειες από τις «λάθος εκτιμήσεις» του ΔΝΤ. Σήμερα, οι ίδιοι προχωρούν ακόμα πιο πέρα από τις απαιτήσεις του ΔΝΤ σε πλεονάσματα, αγνοώντας τις επιπτώσεις στην κοινωνία και την οικονομία.

Έτσι, για το 2017 η επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος 4,2% γονάτισε την οικονομία καθώς α) σε μία καλή χρονιά για την παγκόσμια οικονομία η Ελλάδα ήρθε τελευταία στην ΕΕ με 1,4% ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ, έναντι αρχικού στόχου 2,7% και β) υποβαθμίζεται σταδιακά ο στόχος και του 2018. Ενώ η πρόβλεψη Δεκεμβρίου 2017 για το 2018 ήταν ρυθμός αύξησης 2,5%, στις οδηγίες του Μαρτίου 2018 για το μεσοπρόθεσμο ο ρυθμός έπεσε στο 2,3% και τώρα διαμορφώνεται σε 2%.

Φυσικά η αφαίμαξη του λαού δεν έχει επίδραση μόνο στην ιδιωτική κατανάλωση. Εξίσου σημαντική είναι και η επίδραση της στην αποταμίευση και κατ’ επέκταση στη χρηματοδότηση της οικονομίας, αλλά και στην εύρυθμη γενικότερα λειτουργία της όσον αφορά στις δυνατότητες εξόφλησης υποχρεώσεων είτε προς το Δημόσιο είτε προς τον ιδιωτικό τομέα. Όταν η κυβέρνηση «ξεζουμίζει» στην κυριολεξία τον λαό και μάλιστα στις περιπτώσεις της φορολογίας, είτε άμεσης είτε έμμεσης, στην πηγή, χωρίς να έχει καμία δυνατότητα να ξεφύγει, δημιουργούνται μια σειρά δυσλειτουργίες και στρεβλώσεις με πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα.

Είναι γνωστό ότι οι αποταμιεύσεις, ουσιαστικά η λαϊκή αποταμίευση γιατί για τα υψηλά εισοδήματα η «αποταμίευση» βρίσκεται εκτός Ελλάδος, μειώνονται συνεχώς στην περίοδο της κρίσης και φυσικά αυτό, εκτός των άλλων, στερεί χρηματοδοτικούς πόρους από το τραπεζικό σύστημα. Έτσι, δυσκολεύει ακόμα περισσότερο η χρηματοδότηση της οικονομίας. Αν σε αυτά προστεθεί και το ύψος του ληξιπρόθεσμου ιδιωτικού χρέους προς το Δημόσιο, και τις τράπεζες που είναι τουλάχιστον 250 δισ. ευρώ και αντιστοιχεί στο 140% του ΑΕΠ, κατανοούμε ότι το σύνολο των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας θα επιδεινωθεί και μάλιστα δραματικά από τη σχεδιαζόμενη «αφαίμαξη» στο όνομα των πλεονασμάτων.

Με το νέο μεσοπρόθεσμο η κυβέρνηση φιλοδοξεί να υπερβεί τους στόχους των δανειστών για πλεόνασμα 3,5% κατ’ έτος μέχρι το 2022.  Δεσμεύεται έτσι για μια οικονομική αφαίμαξη των χαμηλών εισοδημάτων  που οδηγούν την οικονομία στη στασιμότητα, αν όχι σε έναν νέο κύκλο συρρίκνωσης, και διαιωνίζουν την επιτήρηση.

Τα καθρεφτάκια της κυβέρνησης στους ιθαγενείς

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι η επίτευξη των υπέρ-πλεονασμάτων θα οδηγήσει στην εφαρμογή κοινωνικών αντιμέτρων υπέρ των πλέον ευπαθών κοινωνικών ομάδων, που έχουν γενικά συμφωνηθεί με τους θεσμούς. Η λογική αυτή είναι η ακριβής εφαρμογή της πολιτικής των κατακτητών του Νέου Κόσμου μερικές εκατονταετίες πίσω. Έδιναν στους ιθαγενείς καθρεφτάκια και τους έπαιρναν ότι πολυτιμότερο είχαν. Για να το δούμε και πρακτικά: Τα μέτρα του 2019 σε βάρος των συνταξιούχων θα είναι της τάξης των 1,8 δισ. ευρώ (πάνω 1% του ΑΕΠ) το ίδιο και του 2020 για τη φορολογία. Φυσικά αυτή η απώλεια, εκτός των όποιων νέων πρόσθετων μέτρων, δεν είναι εφάπαξ αλλά θα ισχύει στο διηνεκές. Δηλαδή τα ήδη ψηφισμένα μέτρα σε βάρος των συνταξιούχων και των χαμηλών εισοδημάτων μόνο στην περίοδο 2019-2022 ανέρχονται σε 12,6 δισ. ευρώ. Με τι μπορεί να συμψηφιστεί μια τέτοια απώλεια όταν στην καλύτερη περίπτωση θα μοιράζονται μερικές εκατοντάδες εκ. ευρώ με την προϋπόθεση φυσικά να το επιτρέπουν και οι γενικότερες συνθήκες; Εδώ οφείλουμε να λάβουμε υπόψη τις υψηλές δανειακές υποχρεώσεις του Δημοσίου, το κόστος δανεισμού από τις αγορές κ.λπ. καθώς οι τελευταίες εξελίξεις με την Ιταλία, σε συνδυασμό με το τέλος της ποσοτικής χαλάρωσης ανέβασαν και θα συνεχίσουν να ανεβάζουν τα επιτόκια και αυτό δεν είναι καλό ούτε για το Δημόσιο ούτε για τους ιδιώτες με τις οφειλές που προαναφέραμε. Άρα, ακόμα και αν επιτευχθούν τα υπέρ-πλεονάσματα, δεν είναι σίγουρο ότι τα χρήματα θα πάνε σε κοινωνικές δράσεις υπέρ των ευπαθών ομάδων. Αφήνουμε εκτός συζήτησης, φυσικά, το ποια θα είναι η κυβέρνηση που θα αναλάβει να υλοποιήσει τα σχετικά μέτρα και συνεπώς τις ενδεχόμενες σκοπιμότητες που μπορεί να κρύβουν συνολικά οι συγκεκριμένοι δημοσιονομικοί στόχοι.

Η πολιτική των αντιμέτρων της κυβέρνησης εφαρμόστηκε με το κοινωνικό μέρισμα τα δύο τελευταία χρόνια (2016,2017). Τα αποτελέσματά της ήταν πολύ περιορισμένα ακόμα και στην αύξηση του τζίρου στην Αγορά, καθώς λόγω της φτωχοποίησης συσσωρεύονται οφειλές και τα έκτακτα χρήματα πηγαίνουν σε αυτές που είναι οι πλέον πιεστικές.

Υπάρχει όμως και «ένας λάκκος στη φάβα» στο θέμα της αξιοποίησης του υπέρ-πλεονάσματος. Είναι η συζήτηση για ενδεχόμενες φόρο-ελαφρύνσεις. Φυσικά αυτές δεν θα αφορούν τα λαϊκά στρώματα. Αυτά θα υποστούν μια ακόμα επιδρομή με τη μείωση του αφορολόγητου. Οι φόρο-ελαφρύνσεις φαίνεται, από όσα «συζητούνται» μέχρι σήμερα, ότι θα κατευθυνθούν προς τις επιχειρήσεις με επιχείρημα την αύξηση των επενδύσεων.

Συνεπώς η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, αφού μας έδεσε «χειροπόδαρα», και για τη «μεταμνημονιακή» εποχή βάζει στόχο να ξεπεράσει τις απαιτήσεις των δανειστών για να έχει ένα «μαξιλάρι» άσκησης κοινωνικής πολιτικής –στην πράξη διαχείρισης της φτώχειας που προκαλεί η πολιτική της. Παράλληλα, αυτοί οι υπερβολικοί στόχοι και η υπέρβασή τους οδηγούν την οικονομία τουλάχιστον στη στασιμότητα, αν όχι σε έναν νέο κύκλο συρρίκνωσης. Και φυσικά, όλα αυτά τα νούμερα και τα σχέδια περί ανάπτυξης θα έχουν την ίδια τύχη με όλα τα αντίστοιχα προηγούμενων μνημονιακών κυβερνήσεων.

Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 411, 09/06/2018

Πηγή: Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πρόγραμμα 2019-2022 | Δρόμος της Αριστεράς

Νέο μνημόνιο μετά τα μνημόνια

του Παύλου Δερμενάκη

Τ

ο 3ο μνημόνιο τελειώνει τυπικά στο τέλος Αυγούστου 2018, όμως οι διαδικασίες για να πραγματοποιηθεί ομαλά η λήξη του έχουν ορίζοντα στην παρούσα φάση το Eurogroup της 21 Ιουνίου. Πριν από αυτή την ημερομηνία υπάρχουν μια σειρά άλλες ημερομηνίες ορόσημα για να “κλείνουν” οι πάμπολλες εκκρεμότητες που υπάρχουν στο τραπέζι αλλά και οι νέες που δημιουργούνται είτε λόγω των διαφορετικών προσεγγίσεων των θεσμών και των κρατών της ΕΕ (βλέπε Γερμανία) είτε λόγω των νέων συνθηκών που διαμορφώνονται στις αγορές, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τις εξελίξεις στην Ιταλία και τα προβλήματα στις αγορές ομολόγων.

Είναι πλέον κοινή ομολογία ότι το Eurogroup της 24/5/2018 για την κυβέρνηση ήταν μία ακόμα αποτυχία και για το λαό επισφραγίστηκε η διαδικασία της συνέχισης των μνημονιακών πολιτικών μετά τα μνημόνια, τουλάχιστον μέχρι το 2022 και μετά βλέπουμε....

Το γαϊτανάκι του χρέους και το αδιέξοδο της “ελάφρυνσης”

Στο μεγάλο θέμα της ελάφρυνσης του χρέους η κυβέρνηση για μια ακόμα φορά “έφαγε πόρτα”. Τα πάντα προδιαγράφηκαν στη συνεδρίαση του Washington group που προηγήθηκε και κατά την οποία διαπιστώθηκε για μία ακόμα φορά το χάσμα μεταξύ Γερμανίας και ΔΝΤ. Άρα με δεδομένη αυτή την αποτυχία η δουλειά στο Eurogroup περιορίστηκε στην επικαιροποίηση του μνημονίου, δηλαδή στις νέες δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η χώρα έναντι των δανειστών και στην υλοποίηση των προαπαιτούμενων της 4ης αξιολόγησης που πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι τις 14/6 για να μπορεί να συζητηθεί το θέμα στις 21/6 μαζί με το θέμα του χρέους που παραπέμφθηκε αυτόματα.

Στο διάστημα που μεσολάβησε, ακόμα και τώρα που γράφουμε αυτές τις γραμμές, γίνονται προσπάθειες, κυρίως με πρωτοβουλίες του ΔΝΤ, να βρεθούν λύσεις κοινής προσέγγισης Γερμανίας – ΔΝΤ, κάτι το οποίο μέχρι τώρα φαίνεται αδύνατο. Η Γερμανία επιμένει στη “γραμμή” της ότι, η Ελλάδα δεν χρειάζεται ελάφρυνση αλλά πρέπει να εντείνει τις προσπάθειες για να επιτυγχάνει τους δημοσιονομικούς στόχους των πλεονασμάτων που έχει συμφωνήσει. Το πως θα επιτευχθούν, με τι κόστος στην κοινωνία και την οικονομία προφανώς τους είναι αδιάφορο.

Το ΔΝΤ με νεώτερες τοποθετήσεις του επιβεβαίωσε ότι εμμένει στην άποψή του, περί μη βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και συνεχίζει να ζητά μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης με την επιμήκυνση δόσεων σε ορίζοντα 15ετίας και την άμεση εφαρμογή όλων των μέτρων τώρα. Η Γερμανική πλευρά αποδέχεται επιμήκυνση για 3-5 χρόνια το μέγιστο και τη λήψη των μέτρων σταδιακά. Επίσης στην περίπτωση της σύνδεσης της εξυπηρέτησης του χρέους με το ρυθμό ανάπτυξης, οι όποιες μεταβολές γίνονται στα καταβαλλόμενα από την Ελλάδα ποσά να εγκρίνονται από το Γερμανικό Κοινοβούλιο. Με δεδομένο ότι ο ορίζοντας αποπληρωμής του παρόντος ελληνικού χρέους είναι το 2060 γίνεται κατανοητό ότι σύμφωνα με τη Γερμανική άποψη (που δεν είναι μόνο γερμανική) η Ελλάδα θα συνεχίζει να λειτουργεί ως αποικία μέχρι τότε. Αυτά τα ακούνε και τα συζητούν Έλληνες υπουργοί και μάλιστα της “αριστεράς”για να ισχύσουν στην περίοδο της “καθαρής εξόδου” από τα μνημόνια.

Το ΔΝΤ έδωσε προχθές ένα ακόμα τελεσίγραφο, μέχρι τη Δευτέρα 4/6, προκειμένου να υπάρξει προσέγγιση απόψεων στο θέμα του χρέους για να παραμείνει στο Ελληνικό πρόγραμμα. Επί της ουσίας προσπαθεί να πιέσει για ενδεχόμενη επίτευξη λύσης στις παράπλευρες συναντήσεις που γίνονται στο πλαίσιο του G-7 αυτές τις μέρες (31/5-2/6) στον Καναδά.

Ενώ το ΔΝΤ με τις αναλύσεις του έχει καταλήξει στη μη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναμένονται μέχρι τις 21/6 οι αντίστοιχες μελέτες από την Κομισιόν και την ΕΚΤ. Με βάση αυτές τις μελέτες θα αποφασιστούν, εάν όλα τα άλλα έχουν λυθεί όσον αφορά τις υποχρεώσεις της Ελλάδας, τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους.

Η κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα δίνουν ιδιαίτερη σημασία σε όλες αυτές τις διαδικασίες σε μια προσπάθεια να κερδίσουν πολιτικό χρόνο, γιατί περί αυτού πρόκειται. Η αύξηση του χρέους στη μνημονιακή περίοδο, μάλιστα μετά από κούρεμα 130 δισ. ευρώ, καθώς και η πλήρης αποτυχία του συνολικού πακέτου μέτρων των μνημονίων, όπως και οι ίδιοι οι “θεσμοί” έχουν αναγνωρίσει, δείχνει το μέγεθος της “αξιοπιστίας” αυτών των μελετών για το χρέος και το πόσο θα μας “βοηθήσουν”. Στην πράξη θα μας βάλουν ακόμα πιο βαθιά στα μνημόνια της “μεταμνημονιακής” περιόδου. Από τη στιγμή που εγκαταλείφθηκε από τους εθελόδουλους της “αριστεράς” το θέμα της διαγραφής του χρέους, είναι σαν να παλεύει ο καρκινοπαθής με θεραπεία ασπιρίνης. Απλά συνεχίζει και αποδέχεται την εξάρτηση από τη θεραπεία μέχρι το μοιραίο όπως η Ελλάδα συνεχίζει την εξάρτηση από τις εντολές των δανειστών στο διηνεκές.

Αποτελεί κοινή ομολογία, ότι το Eurogroup της 24ης Μάη, για την κυβέρνηση ήταν μία ακόμα αποτυχία και για τον λαό η επισφράγιση της συνέχισης των μνημονιακών πολιτικών και μετά τα μνημόνια, τουλάχιστον μέχρι το 2022 και βλέπουμε…

Το νέο μνημόνιο είναι εδώ

Εκτός όμως από το χρέος υπάρχει και το μνημόνιο. Η κυβέρνηση είπαμε “έφαγε πόρτα” για το στόχο της, το χρέος, έκανε όμως το καθήκον της απέναντι στους εντολείς της. Αποδέχθηκε το επικαιροποιημένο μνημόνιο. Βασικό χαρακτηριστικό του σε σχέση με τα προηγούμενα είναι το γεγονός ότι ο ορίζοντάς του δεν είναι η επόμενη αξιολόγηση αλλά συνολικά οι δεσμεύσεις της μεταμνημονιακής περιόδου. Έτσι κατ΄ αρχήν εκτείνεται μέχρι το τέλος του 2022 και βάζει το πλαίσιο των δεσμεύσεων που έχει αποδεχθεί η κυβέρνηση της “καθαρής εξόδου” από τα μνημόνια. Η ανάλυση του περιεχόμενου του μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο άλλου άρθρου εδώ σημειώνουμε τρία βασικά σημεία που καθορίζουν τη φιλοσοφία δανειστών και κυβέρνησης:

• “Η επιτυχία απαιτεί την κυριότητα του προγράμματος μεταρρυθμίσεων από τις ελληνικές αρχές. Συνεπώς, η κυβέρνηση είναι έτοιμη να λάβει όλα τα μέτρα που μπορεί να καταστούν κατάλληλα για τον σκοπό αυτό, καθώς αλλάζουν οι συνθήκες. Η κυβέρνηση δεσμεύεται να συμβουλεύεται και να συμφωνεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για όλες τις ενέργειες που σχετίζονται με την επίτευξη των στόχων του Μνημονίου, πριν οριστικοποιηθούν και εγκριθούν νομικά”
• “η επιτυχία της ανάκαμψης θα απαιτήσει τη συνεχή εφαρμογή των συμφωνημένων πολιτικών για πολλά χρόνια, γεγονός που απαιτεί την πολιτική δέσμευση αλλά και την τεχνική ικανότητα της ελληνικής διοίκησης να τα υλοποιήσει”
• “να παρακολουθεί τους δημοσιονομικούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων των υφιστάμενων και μελλοντικών δικαστικών αποφάσεων, και θα λάβει αντισταθμιστικά μέτρα όπως αυτά θα είναι αναγκαία για την επίτευξη των μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών στόχων”

Εάν όλα τα παραπάνω είναι “καθαρή έξοδος” από τα μνημόνια και όχι νέο μνημόνιο οι λέξεις έχουν χάσει το νόημά τους. Συμφωνούν να εφαρμόζουν τις μνημονιακές πολιτικές για πολλά έτη, να συμφωνούν με τις εντολές των δανειστών, ακόμα και αν τα δικαστήρια βγάζουν αντισυνταγματικούς τους νόμους που πρωτοκολλούν κατ' εντολή των δανειστών αυτοί δεσμεύονται να παίρνουν αντισταθμιστικά μέτρα. Όλες αυτές τις δεσμεύσεις μαζί με τους δημοσιονομικούς στόχους από τους οποίους δεν μπορούν να αποκλίνουν καθώς υπάρχουν αυτόματοι διορθωτικοί μηχανισμοί (κόφτες) η κυβέρνηση τα λέει “καθαρή έξοδο” από τα μνημόνια.

Και στο βάθος η νέα προετοιμαζόμενη “κωλοτούμπα”. Από εκεί που ήταν κάθετα αντίθετοι, τουλάχιστον στις δηλώσεις τους, όσον αφορά την “πιστωτική γραμμή στήριξης” οι εξελίξεις στην Ιταλία τους και η ραγδαία αύξηση των ελληνικών spread τους υποχρεώνουν να αρχίσουν να βάζουν νερό στο κρασί τους. Οι πρόσφατες δηλώσεις Δραγασάκη και του επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής είναι ενδεικτικές της αλλαγής των προθέσεων.

Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 410, 02/06/2018

Πηγή: Νέο μνημόνιο μετά τα μνημόνια | Δρόμος της Αριστεράς

Η ΔΕΗ διαλύεται και ξεπουλιέται

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ξεγυμνώνει και ενεργειακά την χώρα

του Παύλου Δερμενάκη

Ηπλέον κυνική μνημονιακή κυβέρνηση συνεχίζει ακάθεκτη το έργο της διάλυσης της κοινωνίας, της οικονομίας και της χώρας. Τελευταίο έργο της, που εκτελεί στην παρούσα περίοδο κατ΄ εντολή των δανειστών, είναι η διάλυση της ΔΕΗ και η παράδοση του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας στα ιδιωτικά συμφέροντα, ελληνικά και ξένα.

Η ΔΕΗ με τη μέθοδο της σαλαμοποίησης και της απαξίωσης εκχωρείται σταδιακά, «αντί πινακίου φακής» στους ιδιώτες, όπως έγινε και γίνεται με το σύνολο των δημόσιων επιχειρήσεων. Το θέμα των ημερών είναι η δημοσιοποίηση στις 30/5 της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την πώληση των σημαντικότερων λιγνιτικών μονάδων.

Η σημασία της ΔΕΗ

Η ΔΕΗ δεν είναι μια οποιαδήποτε δημόσια (όσο είναι πλέον) επιχείρηση. Είναι ο βασικός πυλώνας ενέργειας στην Ελλάδα.

Ο έλεγχος της ενέργειας, όπως και των τηλεπικοινωνιών, από ιδιωτικά και μάλιστα ξένα συμφέροντα, σε μία ευαίσθητη γεωπολιτικά περιοχή, στα όρια της Ε.Ε. χωρίς κοινά σύνορα με άλλα κράτη-μέλη και με τη γνωστή επεκτατική πολιτική της Τουρκίας στην περιοχή, προδιαγράφει σε πολλαπλά επίπεδα κακά μαντάτα για το μέλλον της χώρας και του λαού.

Με δεδομένη την ανάγκη για παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας η ΔΕΗ πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο στο γενικότερο σχεδιασμό της οικονομίας καθώς και στη διασφάλιση της ενεργειακής αυτονομίας της χώρας, με την αξιοποίηση και των νέων τεχνολογικών δεδομένων.

Η ελληνική ηλεκτροπαραγωγή έχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα, τη χρήση του λιγνίτη που έχει σαφώς μικρότερο κόστος από τις άλλες θερμικές μορφές παραγωγής ενέργειας. Όμως αυτό το συγκριτικό πλεονέκτημα που θα έπρεπε να αξιοποιηθεί για μία περίοδο, στο πλαίσιο της παραγωγικής ανασυγκρότησης, προκειμένου να αυξηθεί σταδιακά η ηλεκτροπαραγωγή από ανανεώσιμες πηγές (χωρίς φυσικά να καταστρέφεται το περιβάλλον), σήμερα με εντολές των δανειστών παραδίδεται στους ιδιώτες.

Η αρμόδια επίτροπος Ανταγωνισμού της Ε.Ε. κα Βεστάγκερ σημείωσε προχθές σε έκθεσή της, τη σημασία του λιγνίτη για τη χώρας μας. «Πράγματι, η λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή εξακολουθεί να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην αγορά χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια εφοδιασμού στην Ελλάδα. […] Το τρέχον επίπεδο λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής εξακολουθεί να είναι ακόμη σε μεγάλο βαθμό απαραίτητο για την ισορροπία της ελληνικής αγοράς. […] Θα εξακολουθήσει να αποτελεί ουσιαστικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα».

Πωλούνται το 37% των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, δηλαδή οι μονάδες παραγωγής ενέργειας στη Μελίτη (Φλώρινα), οι δύο μονάδες της Μεγαλόπολης και η άδεια για την κατασκευή δεύτερης μονάδας στη Μελίτη και παραχωρούνται τα ορυχεία στη Μεγαλόπολη και στη Φλώρινα (Βεύη, Κλειδί, Αχλάδα). Αν λάβουμε υπόψη τις εκτιμήσεις για τη μεγάλη αξία των κοιτασμάτων λιγνίτη στη Δυτική Μακεδονία, που κάποιοι αναφέρουν ποσά της τάξης των 27 δισ. €, γίνεται κατανοητό το ενδιαφέρον των δανειστών και των συμφερόντων που εκπροσωπούν

Ο Τσίπρας για τη ΔΕΗ το 2014

Κεντρικός άξονας της προσπάθειας του ΣΥΡΙΖΑ να ανεβάσει τα εκλογικά ποσοστά του μετά τις ευρωεκλογές του 2014 αποτέλεσε το θέμα της «μικρής ΔΕΗ». Η τότε κυβέρνηση Σαμαρά είχε συμφωνήσει με τους δανειστές να πωλήσει η ΔΕΗ ένα τμήμα των λιγνιτικών μονάδων, δύο άλλες μονάδες και ένα τμήμα της τάξης του 30% από το πελατολόγιό της. Στην πράξη το όλο εγχείρημα δημιουργούσε μια «μικρή ΔΕΗ» με το 30% της δυναμικότητας παραγωγής, πελατείας, προσωπικού και δανειακών υποχρεώσεων. Από την πώληση της μικρής ΔΕΗ, σύμφωνα με τις τότε εκτιμήσεις προβλεπόταν ένα τίμημα της τάξης 1,5 – 2 δισ. ευρώ, που θα ενίσχυαν κεφαλαιακά τη επιχείρηση.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, ορθώς, κατηγόρησε την κυβέρνηση για το προετοιμαζόμενο έγκλημα. Ο Τσίπρας με περιοδείες στις λιγνιτικές περιοχές μιλούσε με οργή για το «εθνικό έγκλημα του ξεπουλήματος της ΔΕΗ», και ετοιμαζόταν για συγκέντρωση 120 υπογραφών στη Βουλή ώστε να προκαλέσει δημοψήφισμα για το θέμα. Σήμερα ο ίδιος υλοποιεί ότι κατάγγειλε το 2014, χωρίς φυσικά δημοψηφίσματα. Του αρκεί που συνεχίζει να παραμένει γαντζωμένος στην εξουσία.

Ένα από τα βασικά επιχειρήματα του ΣΥΡΙΖΑ στην περίοδο της διαπραγμάτευσης για το 3ο μνημόνιο ήταν και η ακύρωση της εφαρμογής της απόφασης για τη «μικρή ΔΕΗ». Φυσικά δεν εξήγησαν ότι δεσμεύθηκαν να εφαρμόσουν «ισοδύναμα» μέτρα που πλέον έχουν διαχρονικά πολύ χειρότερα αποτελέσματα από την τότε σχεδιαζόμενη πώληση. Μια απλή πλέον σύγκριση της κατάστασης του 2014 και της «μικρής ΔΕΗ» με τα όσα εφαρμόζονται στο πλαίσιο του 3ου μνημονίου για τα ενεργειακά, αλλά και η απορρέουσα από αυτά προβληματική κατάσταση της ΔΕΗ, δημιουργούν πλέον πολλά ερωτηματικά, αν όχι τη βεβαιότητα, ότι οι τρέχουσες εξελίξεις είναι πολύ χειρότερες από εκείνες του 2014 που «αποτράπηκαν».

Η σταδιακή απαξίωση της ΔΕΗ

Η ΔΕΗ είναι μία «μη βιώσιμη επιχείρηση» αναφέρει η πρόσφατη (13/5) έκθεση της McKinsey. Η εταιρεία προσελήφθη ως σύμβουλος από τη σημερινή διοίκηση της ΔΕΗ για την κατάρτιση του πενταετούς επιχειρηματικού της σχεδίου.

Η χρηματο-οικονομική κατάσταση και τα αποτελέσματα της ΔΕΗ πάνε από το κακό στο χειρότερο.

Οι απλήρωτοι λογαριασμοί ξεπερνούν τα 2,7 δισ. ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων όσες προσπάθειες και να καταβληθούν δεν υπάρχει περίπτωση να εισπραχθεί, καθώς ο μισός σχεδόν πληθυσμός της χώρας βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας. Τι να σκεφτεί κάποιος για την κατάσταση και την «κυβέρνηση της αριστεράς» όταν γνωρίζει ότι το 2018 υπάρχουν μαθητές που διαβάζουν για τις εισαγωγικές στα πανεπιστήμια χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα το βράδυ, όχι όμως με το πάλαι ποτέ λυχνάρι αλλά με φακό με επαναφορτιζόμενες μπαταρίες, με τη βοήθεια των φίλων που φροντίζουν καθημερινά να τις γεμίζουν…

Το 2017 τα οικονομικά αποτελέσματα της ΔΕΗ ήταν άκρως προβληματικά. Αν τα συνδυάσουμε με τις αποφάσεις που ήδη έχουν ληφθεί για περιορισμό της ΔΕΗ από το 87% της αγοράς σήμερα στο 50% στο τέλος του 2019 και της παραχώρησης του 37% στους ανταγωνιστές γίνεται απόλυτα κατανοητό το απόφθεγμα της McKinsey περί μη βιώσιμης επιχείρησης.

Τα έσοδά της, με μερίδιο αγοράς 87%, ήταν 5 δισ. ευρώ. Η μείωση του μεριδίου στο 50% στο τέλος 2019 θα σημάνει απώλεια εσόδων της τάξης των 1,3 δισ. ευρώ, με ότι αυτό σημαίνει για την κερδοφορία της, τις ανάγκες για επενδύσεις, την αποπληρωμή των δανείων κλπ.

Τα καθαρά κέρδη του ομίλου της ΔΕΗ το 2017 εμφανίστηκαν με τη «δημιουργική λογιστική» αυξημένα κατά 323,7% (237,7 εκατ. €). Αν όμως από αυτά αφαιρεθούν μια σειρά από έκτακτα έσοδα, εισπράξεις οφειλών του δημοσίου από προηγούμενα έτη που φυσικά δεν αφορούν το 2017 και δεν θα επαναληφθούν, μειωμένες αποσβέσεις και δραματικά μειωμένες προβλέψεις (μόλις 30 εκατ. ευρώ όταν το 2016 ήταν 418 εκατ.), που όλα αυτά αθροίζονται χονδρικά σε 1 δισ. ευρώ κατανοούμε ότι ο ισολογισμός που δημοσιοποιήθηκε ανταποκρίνεται σε μια «εικονική πραγματικότητα», αυτή που έχουν στο μυαλό τους η διοίκηση της ΔΕΗ και η κυβέρνηση. Το γεγονός ότι τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν την τελευταία στιγμή, Παρασκευή 27/4/2018 μετά τις 20:00, λέει πολλά για το τι προσπαθούν κάποιοι να κρύψουν.

Φυσικά όλα αυτά δεν μπορεί παρά να έχουν αντανάκλαση στην τιμή της μετοχής της επιχείρησης. Από «αγαπημένη» των θεσμικών επενδυτών και «σίγουρο καταφύγιο» για τους μικροεπενδυτές έχει καταλήξει το «αποπαίδι» της αγοράς. Στις 31/5/2018 η χρηματιστηριακή της αξία ήταν 466 εκατ. ευρώ, όταν στις 31/12/2014 η αξία της ήταν 1,3 δισ., για να μην πάμε πιο πίσω και να καταγράψουμε τη σταδιακή μνημονιακή απαξίωση της επιχείρησης, για προφανείς λόγους.

Το συνολικό χρέος της στις 31/12/2017 ήταν 4,3 δισ. εκ των οποίων τα 1,9 δισ. λήγουν εντός του 2018. Άρα βρίσκεται σε πίεση και για την εξυπηρέτηση του χρέους της. Έτσι μπορεί να ερμηνευτεί και το γεγονός ότι οι τράπεζες «θα έχουν λόγο» στην διαδικασία πώλησης των λιγνιτικών μονάδων, κυρίως όσον αφορά τον τρόπο αξιοποίησης του όποιου τιμήματος αλλά και για το ίδιο το τίμημα.

Ένα πρόσθετο στοιχείο απαξίωσης της ΔΕΗ είναι οι δημοπρασίες χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας (ΝΟΜΕ). Σύμφωνα με αυτές η ΔΕΗ υποχρεώνεται να πουλά στους ανταγωνιστές της σε τιμές κατώτερες από αυτές που θα χρέωνε η ίδια, δίδοντάς τους συγκριτικό πλεονέκτημα (τους επιδοτεί) για να την αντιμετωπίζουν. Φυσικά ο ανταγωνισμός όσο και αν το μερίδιο του είναι μικρό (13%) προχωρά σε επιλεκτικές κινήσεις απόσπασης καλών πελατών από τη ΔΕΗ. Η διαδικασία ΝΟΜΕ για τη ΔΕΗ φαίνεται να έχει κόστος πάνω από 100 εκ. ευρώ.

Ο έλεγχος της ενέργειας της Ελλάδας, όπως και των τηλεπικοινωνιών, από ιδιωτικά και μάλιστα ξένα συμφέροντα, σε μία ευαίσθητη γεωπολιτικά περιοχή, στα όρια της Ε.Ε. χωρίς κοινά σύνορα με άλλα κράτη-μέλη και με τη γνωστή επεκτατική πολιτική της Τουρκίας στην περιοχή, προδιαγράφει σε πολλαπλά επίπεδα κακά μαντάτα για το μέλλον της χώρας και του λαού

Τι, πως και πόσο πωλείται

Με την τρέχουσα συμφωνία πωλούνται :

• Το 37% των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, δηλαδή οι μονάδες παραγωγής ενέργειας στη Μελίτη (Φλώρινα), οι δύο μονάδες της Μεγαλόπολης και η άδεια για την κατασκευή δεύτερης μονάδας στη Μελίτη και

• Παραχωρούνται τα ορυχεία στη Μεγαλόπολη και στη Φλώρινα (Βεύη, Κλειδί, Αχλάδα).

Αν λάβουμε υπόψη τις εκτιμήσεις για τη μεγάλη αξία των κοιτασμάτων λιγνίτη στη Δυτική Μακεδονία, που κάποιοι αναφέρουν ποσά της τάξης των 27 δισ. €, γίνεται κατανοητό το ενδιαφέρον των δανειστών και των συμφερόντων που εκπροσωπούν. Σημειώνουμε ότι ως αντιπολίτευση και ο Καμένος μιλούσε για λιγνιτικά αποθέματα που καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας για 20 τουλάχιστον έτη.

Σήμερα οι συγκεκριμένες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και τα ορυχεία θα περάσουν στα χέρια των ιδιωτών με πρωτόγνωρες διαδικασίες!. Από όσα έχουν αποφασιστεί δεν θα ισχύσει η ελάχιστη τιμή προσφοράς με αποτίμηση από ανεξάρτητο εκτιμητή, σε σφραγισμένο φάκελο, η οποία θα ανοίξει μετά τις προσφορές. Η διαδικασία αυτή κατοχυρώνει ότι τουλάχιστον δεν θα πωληθεί ένα περιουσιακό στοιχείο κάτω από την εύλογη αξία, που εκτιμά ο συγκεκριμένος εκτιμητής. Αυτή η διαδικασία φυσικά δεν έλυσε τα προβλήματα πώλησης έναντι ευτελούς τιμήματος σε προηγούμενες πωλήσεις δημοσίων επιχειρήσεων (ΟΣΕ μόλις 40 εκ. ευρώ) αλλά εδώ πλέον καταργείται ακόμα και το «φύλλο συκής». Επιπλέον μια απλή ανάγνωση στη πρακτικά της Βουλής όταν συζητήθηκε το νομοσχέδιο για τη συγκεκριμένη πώληση μπορεί κάποιος, όπως σχολιάστηκε στον τύπο, να δώσει αβίαστα το «βραβείο του καλύτερου πωλητή της χρονιάς» στον κ. Σταθάκη για την απαξίωση των πωλούμενων μονάδων. Προφανώς ο κυβερνητικός κατήφορος δεν έχει τέλος. Την ίδια στιγμή σε έκθεσή της η Κομισιόν, τον παρελθόντα Απρίλιο, για την λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή στην Ελλάδα εκτιμούσε ότι οι συγκεκριμένες μονάδες «συγκαταλέγονται στις πιο ανταγωνιστικές μονάδες στην ελληνική χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας».

Αυτά είναι όσα έχουν αποφασιστεί μέχρι στιγμής προς άμεση υλοποίηση. Υπάρχει σε εκκρεμότητα για το μέλλον η πώληση του 17% της ΔΕΗ που βρίσκεται στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ. Η περίπτωση του ΟΤΕ είναι «κλασσικός οδηγός». Θα πωληθεί μέχρι και η τελευταία μετοχή που κατέχει το Δημόσιο στη ΔΕΗ. Συμμετοχή στη Γερμανική Ευρώπη και δημόσια ιδιοκτησία στην Ελλάδα, και μάλιστα σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας, δεν συμβιβάζονται.

Με αυτές τις διαδικασίες μια ακόμα ακμαία κατά το παρελθόν και απόλυτα αναγκαία για την οικονομία δημόσια επιχείρηση απαξιώνεται, σαλαμοποιείται, και πωλείται έναντι ευτελούς τιμήματος κατόπιν εντολής των δανειστών. Τα εκτελεστικά «γιουσουφάκια» υλοποιούν την εντολή ξεχνώντας ότι κατάγγειλαν ως αντιπολίτευση αυτά που κάνουν σήμερα… Βέβαια η «καρέκλα» είναι γλυκιά και πάντοτε, και στα πιο στυγερά εγκλήματα ο δράστης βρίσκει επιχειρήματα για να δικαιολογήσει την πράξη του. Γιατί η συνολική αντιμετώπιση της ΔΕΗ από την «κυβέρνηση της αριστεράς» είναι ένα διαρκές έγκλημα κατά του λαού, το οποίο προστίθεται στα τόσα άλλα εγκλήματά της.

Δημοσίευση: Εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" Φύλλο 410, 02/06/2018

Πηγή: Η ΔΕΗ διαλύεται και ξεπουλιέται | Δρόμος της Αριστεράς